Θαλάσσιος καύσωνας στη Μεσόγειο τροφοδότησε γιγαντιαίο χαλάζι στην Ισπανία

Στις 30 Αυγούστου του 2022, ισχυρή χαλαζόπτωση έπληξε την Τζιρόνα της Ισπανίας, προκαλώντας εκτεταμένες υλικές ζημιές, τραυματισμούς και μια ανθρώπινη απώλεια.

Η ατμοσφαιρική αστάθεια που προκάλεσε την χαλαζόπτωση ήταν τόσο μεγάλη που οι κόκκοι του χαλαζιού έφτασαν περί τα 12 εκατοστά σε διάμετρο (Εικόνα 1a), το μεγαλύτερο μέγεθος που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ισπανία μέχρι τώρα. Πρόσφατη έρευνα, ανέλυσε τις συνθήκες δημιουργίας του ακραίου αυτού καιρικού φαινομένου, αποδεικνύοντας την σημαντική επίδραση της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής αλλά και του θαλάσσιου καύσωνα που έλαβε χώρα στη περιοχή εκείνες τις μέρες. 

Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες μελέτησαν τις ατμοσφαιρικές διεργασίες εκείνης της περιόδου, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η μεγάλη ένταση της χαλαζόπτωσης ήταν αποτέλεσμα της μεγάλης συσσωρευμένης ενέργειας που υπήρχε στην ατμόσφαιρα, κυρίως λόγω της μεταφοράς θερμότητας από την θάλασσα, που βρισκόταν σε καθεστώς θαλάσσιου καύσωνα (Εικόνα 1b-c). Μάλιστα, χρησιμοποιώντας κλιματικές προσομοιώσεις οι ερευνητές διαπίστωσαν πως σε ανάλογες συνθήκες προβιομηχανικής περιόδου (απουσία ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής) η χαλαζόπτωση θα ήταν λιγότερο έντονη ενώ στο σενάριο όπου ο θαλάσσιος καύσωνας απουσίαζε οι ατμοσφαιρικές θερμοδυναμικές συνθήκες θα ήταν λιγότερο ευνοϊκές για την δημιουργία χαλαζόπτωσης.

Εικόνα. a) Φωτογραφία κόκκου χαλαζιού που συλλέχθηκε στις 30/08/2022 στην περιοχή Forallac, στην επαρχία της Τζιρόνα, Πηγή:x.com/Morgana_50. b) Χωρική κατανομή των ποσοστημορίων επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας για τη περίοδο 3 εβδομάδων γύρω απο τις 30/08/2022. Η τοποθεσία της χαλαζόπτωσης σημειώνεται με λευκό “χ”, ενω το κίτρινο τετράγωνο υποδεικνύει τη περιοχή μελέτης. c) Χρονοσειρά της ανωμαλίας της επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας σε σχέση με την περίοδο 1940-2021, για τη περιοχή μελέτης που υποδεικνύεται στο β). Πηγή: https://doi.org/10.1029/2023GL107632 

Παρ’όλο που φαινόμενα χαλαζόπτωσης είναι συχνά στην περιοχή της Μεσογείου, εντούτοις, η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή φαίνεται να συμβάλει στην περαιτέρω αύξηση της έντασης των ακραίων αυτών συνθηκών, οι οποίες οδηγούν σε εντονότερες κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις. Σε μια εποχή που η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό, οι επιπτώσεις αναμένονται να είναι είναι ακόμα πιο έντονες, ειδικότερα σε περιοχές ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή, όπως η Μεσόγειος. 

Πηγή: Martín, M. L., Calvo‐Sancho, C., Taszarek, M., González‐Alemán, J. J., Montoro‐Mendoza, A., Díaz‐Fernández, J., et al. (2024). Major role of marine heatwave and anthropogenic climate change on a Giant hail Event in Spain. Geophysical Research Letters, 51, e2023GL107632. https://doi.org/10.1029/2023GL107632