Σχεδόν το 80 τοις εκατό της Γροιλανδίας – του μεγαλύτερου νησιού του πλανήτη – καλύπτεται από πάγο. Όμως ίχνη του φθινοπώρου εξακολουθούν να εμφανίζονται στο τοπίο, ειδικά κατά μήκος των παράκτιων περιοχών του νησιού χωρίς πάγο. Εκτός από τις πολύχρωμες αλλαγές στην Αρκτική Τούνδρα, μπορεί να προκύψουν θύελλες σκόνης αυτή την εποχή του χρόνου.
Τα νέφη σκόνης είναι ορατά στις παρακάτω εικόνες οι οποίες ελήφθησαν στις 18 Οκτωβρίου 2021, από το όργανο VIIRS (Visible Infrared Imaging Radiometer Suite) του δορυφόρου Suomi NPP (1η εικόνα) και το όργανο MODIS (Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer) του δορυφόρου Aqua της NASA (2η εικόνα). Τουλάχιστον τέσσερα νέφη σκόνης φαίνονται να κινούνται προς τα δυτικά από τις ακτές της Γροιλανδίας.
Η “σκόνη” σε αυτήν την εικόνα προέρχεται στην πραγματικότητα από τα λασπώδη εδάφη των παγετώνων ή από την τριβή υπολειμμάτων βράχου από ρέοντες παγετώνες. Πρόκειται για τόσο λεπτό και ελαφρύ υλικό που οι άνεμοι μπορούν εύκολα να το σηκώσουν στον αέρα.
Σύμφωνα με τον ειδικό τηλεπισκόπησης της NASA, Santiago Gassó, μεγάλα νέφη όπως αυτά είναι πιο συνηθισμένα κατά τη μετάβαση από το καλοκαίρι στο χειμώνα. Το καλοκαίρι, τα ρεύματα και ποτάμια μεταφέρουν το νερό μακριά από τα στρώματα πάγου που λιώνουν, προς τον ωκεανό. Μέχρι το φθινόπωρο, οι ψυχρότερες θερμοκρασίες προκαλούν την επιβράδυνση της τήξης και την υποχώρηση των ποταμών, εκθέτοντας μεγάλες λάσπες παγετώνων.
Η λεπτομερής εικόνα δείχνει την αερομεταφερόμενη σκόνη από χώμα και λάσπη που προκύπτει στην ξηρά κοντά στους παγετώνες “Frederikshåb Isblink” και “Sermeq”. Όταν εκδηλωθούν χιονοπτώσεις στην περιοχή, το χιόνι θα εμποδίσει τον άνεμο να σηκώσει περισσότερη σκόνη. Ακόμη και όταν το αυτή η σκόνη παραμένει στην επιφάνεια, εξακολουθεί να χρειάζεται ισχυρούς ανέμους για να δημιουργηθούν τα νέφη. Σε αντίθεση με τη σκόνη από τη Σαχάρα -όπου κατά τη μεταφορά, η σκόνη μπορεί να εκτοξευθεί πολύ ψηλά στην ατμόσφαιρα – η σκόνη σε αυτές τις εικόνες παρέμεινε σε σχετικά χαμηλά ύψη – εκτιμάται ότι δεν υπερέβη τα 1 έως 2 χιλιόμετρα σε υψόμετρο.
Ωστόσο, οι άνεμοι που διοχετεύονται μέσα από τις παγετώδεις κοιλάδες της Γροιλανδίας μπορούν να παράγουν ισχυρές ριπές και να μεταφέρουν τη σκόνη, εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά την ημέρα. «Αυτή η σκόνη θα μπορούσε να μεταφερθεί πολύ μακριά από την ακτή, φέρνοντας ενδεχομένως θρεπτικά συστατικά σε περιοχές στις οποίες δεν είναι εύκολο να βρεθούν», είπε ο Gassó.
Η σκόνη μπορεί επίσης να προσφέρει θρεπτικά συστατικά τοπικά. Μια μελέτη το 2021 έδειξε ότι η σκόνη που προέρχεται από τη Γροιλανδία μπορεί να παρέχει ορυκτό φώσφορο που υποστηρίζει την ανθοφορία των παγοφυκών. Όπως τα σωματίδια αιθάλης ή σκόνης, τα φύκια μπορούν να σκουρύνουν τον πάγο, γεγονός που μειώνει τη λευκαύγεια του (albedo) και επιταχύνει το λιώσιμο.
Πηγή: NASA Earth Observatory
Περισσότερα: https://earthobservatory.nasa.gov/images/148995/dust-storms-in-greenland
