4 μαθήματα από την πρόσφατη χιονοκακοκαιρία Ελπίδα στη χώρα μας.

Η πρόσφατη κακοκαιρία που έπληξε την Αττική ανέδειξε για μία ακόμη φορά τα σημαντικά προβλήματα της οργάνωσης , κυρίως στο επίπεδο της προετοιμασίας απέναντι στα έντονα και ακραία καιρικά φαινόμενα.  Στη συνέχεια παρατίθενται συνοπτικά τα 4 μαθήματα από την πρόσφατη κακοκαιρία, αλλά και από αντίστοιχες στο πρόσφατο παρελθόν.

  1. Η μετεωρολογική ενημέρωση, ειδικά σε αναμενόμενα γεγονότα μεγάλης εμβέλειας, θα πρέπει να γίνεται με πιο οργανωμένο τρόπο και να υποστηρίζεται από ομάδα επιστημόνων οι οποίοι θα προέρχονται από φορείς οι οποίοι έχουν αποδεδειγμένη επιχειρησιακή και ερευνητική εμπειρία στα θέματα παρατήρησης και πρόγνωσης καιρού. Η ομάδα αυτή θα πρέπει όχι μόνο να συνεργάζεται κατά την διάρκεια των ενημερώσεων αλλά εκ των προτέρων και σε διαρκή βάση να λειτουργεί ως ένα task force το οποίο θα ανταλλάσσει δεδομένα, θα σχεδιάζει και θα αναπτύσσει υπηρεσίες και εργαλεία για την υποστήριξη της Πολιτείας.
  2. Η πρόοδος της μετεωρολογίας τα τελευταία χρόνια και η βελτίωση των αριθμητικών μοντέλων πρόγνωσης καιρού επιτρέπει να έχουμε ακόμα πιο εξειδικευμένα μετεωρολογικά προϊόντα, όπως πρόγνωση ύψους χιονιού, πρόγνωση δημιουργίας χαλαζιού, πρόγνωση κεραυνικής δραστηριότητας, κλπ. Πρέπει να ξεκινήσουμε να δοκιμάζουμε και να ελέγχουμε τη αξιοπιστία αυτών των νέων προϊόντων και υπηρεσιών ώστε να υποστηριχθεί ακόμα καλύτερα η Πολιτεία στη λήψη αποφάσεων.
  3. Είναι απαραίτητη η επέκταση/πύκνωση δικτύων παρακολούθησης τόσο με μετεωρολογικά ραντάρ όσο και με μετεωρολογικούς σταθμούς, όργανα και αισθητήρες που επιτρέπουν την παρακολούθηση των φαινομένων τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη. Παρόλη την πρόοδο την τελευταία δεκαετία στην πρόγνωση καιρού στην οποία αναφερθήκαμε, υπάρχουν όρια στην αξιοπιστία της πρόγνωσης. Δυστυχώς δεν θα μπορέσουμε ποτέ να πετύχουμε την άριστη πρόγνωση τόσο για το τόπο όσο και τον χρόνο εκδήλωσης έντονων φαινομένων. Επομένως είναι απαραίτητη η βελτίωση της παρατήρησης των φαινομένων κατά τη διάρκεια εξέλιξής τους, κυρίως με τη δημιουργία δικτύου μετεωρολογικών ραντάρ τα οποία επιτρέπουν τη συνεχή καταγραφή της βροχής και του χιονιού.
  4. Είναι απαραίτητη η ενίσχυση της μετεωρολογικής ενημέρωσης σε τοπικό/περιφερειακό επίπεδο. Σήμερα η ενημέρωση που λαμβάνουν πριν από ένα έντονο/ακραίο καιρικό γεγονός οι Δήμοι και οι Περιφέρειες είναι ελλιπής, ενώ είναι παντελώς ανύπαρκτη κατά τη διάρκεια εκδήλωσης του φαινομένου (πχ. πόσο βρέχει και που, ποια είναι ή ένταση του ανέμου, πότε αναμένεται να υποχωρήσουν τα φαινόμενα).  Πώς επομένως θα δράσουν οι τοπικοί φορείς στην αντιμετώπιση των συνεπειών του καιρικού γεγονότος ενώ δεν λαμβάνουν τη σχετική πληροφόρηση; Η Πολιτεία οφείλει να οργανώσει, σε συνεργασία με τους μετεωρολογικούς φορείς, την εξειδικευμένη ενημέρωση, λαμβάνοντας υπόψιν τα κλιματολογικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής και να αναπτύξει υπηρεσίες υποστήριξης των Περιφερειών. Μέσω της αναμενόμενης λειτουργίας  13 περιφερειακών κέντρων Πολιτικής Προστασίας οφείλουμε να προετοιμάσουμε τη στελέχωση των κέντρων αυτών και την ανάπτυξη των εξειδικευμένων υπηρεσιών παρατήρησης και πρόγνωσης καιρού, οι οποίες θα προσφέρονται από τα κέντρα αυτά για την υποστήριξη των Δήμων και των Περιφερειών.

 

Εν κατακλείδι, η προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών δεν μπορεί να γίνεται με αποσπασματικά μέτρα, με ξεπερασμένες μεθοδολογίες, με αποκλεισμούς και αλλαγή στρατηγικών μετά από κάθε εκλογή νέας κυβέρνησης. Οφείλουμε όλοι να αντιληφθούμε ότι η  επιστημονική γνώση είναι σε θέση να βοηθήσει αποτελεσματικά την άμυνα μας απέναντι στα έντονα και ακραία καιρικά φαινόμενα.

Κ. Λαγουβάρδος