Ο ρυθμός κλιματικής αλλαγής αυξήθηκε ανησυχητικά μεταξύ των ετών 2011-2020, που ήταν η θερμότερη δεκαετία που έχει καταγραφεί. Οι συνεχιζόμενα αυξανόμενες συγκεντρώσεις αερίων του θερμοκηπίου τροφοδότησαν ρεκόρ θερμοκρασιών ξηράς και ωκεανών και επέφεραν μια δραματική επιτάχυνση στο λιώσιμο των πάγων και στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, σύμφωνα με νέα έκθεση του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO).
Μηνύματα-κλειδιά της έκθεσης “Το Παγκόσμιο Κλίμα 2011-2020: Μια Δεκαετία Επιτάχυνσης της κλιματικής αλλαγής”
- Το 2011-2020 ήταν η θερμότερη δεκαετία που έχει καταγραφεί
- Πρωτοφανής απώλεια παγετώνων και στρώματος πάγου
- Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας επιταχύνεται
- Η θερμότητα των ωκεανών και η οξίνιση βλάπτουν τα θαλάσσια οικοσυστήματα
- Τα ακραία καιρικά φαινόμενα υπονομεύουν τη βιώσιμη ανάπτυξη
- Σε τροχιά ανάκαμψης το στρώμα του όζοντος
Η έκθεση “The Global Climate 2011-2020: A Decade of Acceleration” σήμανε τον κώδωνα του κινδύνου, ειδικότερα, για τις αλλαγές σε πολικές περιοχές και στα μεγάλα υψόμετρα. Οι παγετώνες μικραίνουν κατά περίπου 1 μέτρο ισοδύναμου νερού ετησίως – μια άνευ προηγουμένου απώλεια – με μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην παροχή νερού για πολλά εκατομμύρια ανθρώπους. Τα στρώματα πάγου της ηπειρωτικής Ανταρκτικής έχασαν σχεδόν 75% περισσότερο πάγο στη δεκαετία 2011-2020 από ό,τι τη δεκαετία 2001-2010 – μια δυσοίωνη εξέλιξη για μελλοντική άνοδο της στάθμης της θάλασσας που θα θέσει σε κίνδυνο την ύπαρξη παράκτιων περιοχών και χωρών με χαμηλό υψόμετρο.
Μια αχτίδα ελπίδας, αναφέρει η έκθεση είναι ότι η τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική ήταν μικρότερη την περίοδο 2011-2020 σε σχέση με τις δύο προηγούμενες δεκαετίες χάρη στην επιτυχημένη και συντονισμένη διεθνή δράση για τη σταδιακή κατάργηση των χημικών που καταστρέφουν το όζον, μια ένδειξη της επιτυχίας του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ.
«Κάθε δεκαετία από τη δεκαετία του 1990 ήταν πιο ζεστή από την προηγούμενη και δεν βλέπουμε κανένα άμεσο σημάδι αυτής της τάσης να αντιστρέφεται. Περισσότερες χώρες ανέφεραν υψηλές θερμοκρασίες ρεκόρ από οποιαδήποτε άλλη δεκαετία. Ο ωκεανός μας θερμαίνεται όλο και πιο γρήγορα και ο ρυθμός ανόδου της στάθμης της θάλασσας έχει σχεδόν διπλασιαστεί σε λιγότερο από μια γενιά. Χάνουμε τον αγώνα για να σώσουμε τους παγετώνες και τα στρώματα πάγου που λιώνουν», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του WMO Καθηγητής Πέτρι Ταάλας.
«Αυτό καθοδηγείται αναμφίβολα από τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από ανθρώπινες δραστηριότητες», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του WMO Καθ. Πέτρι Ταάλας. «Πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ως κορυφαία και πρωταρχική προτεραιότητα για τον πλανήτη, προκειμένου να αποτρέψουμε την εκτός ελέγχου αλλαγή του κλίματος», είπε.
«Ο καιρός μας γίνεται πιο ακραίος, με σαφή και εμφανή αντίκτυπο στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη. Οι ξηρασίες, οι καύσωνες, οι πλημμύρες, οι τροπικοί κυκλώνες και οι πυρκαγιές βλάπτουν τις υποδομές, περιορίζουν τις γεωργικές αποδόσεις, περιορίζουν τα αποθέματα νερού και προκαλούν μαζικές εκτοπίσεις», δήλωσε ο καθηγητής Taalas. «Πολλές μελέτες δείχνουν ότι, ειδικότερα, ο κίνδυνος έντονης ζέστης έχει αυξηθεί σημαντικά την τελευταία δεκαετία».
Η έκθεση καταγράφει τις καταστροφικές επιπτώσεις των ακραίων γεγονότων κατά τη διάρκεια της δεκαετίας, ιδιαίτερα στην επισιτιστική ασφάλεια, τον εκτοπισμό και τη μετανάστευση, εμποδίζοντας την εθνική ανάπτυξη και την πρόοδο προς τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (Sustainable Development Goals)
Δείχνει επίσης πώς οι βελτιώσεις στις προγνώσεις, οι έγκαιρες προειδοποιήσεις και η συντονισμένη διαχείριση και αντιμετώπιση καταστροφών κάνουν τη διαφορά. Ο αριθμός των θυμάτων από ακραία γεγονότα έχει μειωθεί, κάτι που σχετίζεται με βελτιωμένα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, παρόλο που οι οικονομικές απώλειες έχουν αυξηθεί.
Η δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση για το κλίμα σχεδόν διπλασιάστηκε μεταξύ 2011 και 2020. Ωστόσο, πρέπει να αυξηθεί τουλάχιστον επτά φορές μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας για να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι.
Η έκθεση δημοσιοποιήθηκε στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή- COP28 και τονίζει την ανάγκη για πολύ πιο φιλόδοξη δράση για το κλίμα, προκειμένου να περιοριστεί η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας σε όχι περισσότερο από 1,5°C πάνω από την προβιομηχανική εποχή.
Η έκθεση συμπληρώνει την ετήσια έκθεση κατάστασης του παγκόσμιου κλίματος του WMO. Η προσωρινή ετήσια έκθεση για το 2023, που δημοσιεύτηκε στη διεθνή διάσκεψη για την κλιματική αλλαγή COP28, ανέφερε ότι το 2023 αναμένεται να είναι η θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί.
Πηγή: Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός- World Meteorological Organization