Τι είναι οι σχηματισμοί πάγου "νιλάς";

Το παγωμένο κάλυμμα του Νότιου Ωκεανού στη Θάλασσα Βέντελ καλύπτει έως και 18 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα θάλασσας τον χειμώνα.  Ο πάγος λιώνει σχεδόν εντελώς κάθε καλοκαίρι, αλλά ακόμη και τότε η θερμοκρασία κατά την αυστραλιανή άνοιξη μπορεί να είναι αρκετά χαμηλή ώστε να αναπτυχθεί πάγος κοντά στις ακτές της Ανταρκτικής.

Το αποτέλεσμα είναι ένας συνδυασμός παγωμένων μοτίβων και υφών, ορατός σε αυτήν τη δορυφορική εικόνα που δημοσιεύτηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021, με δεδομένα από το όργανο Operational Land Imager (OLI) στον δορυφόρο Landsat 8. Η εικόνα δείχνει διάφορες μορφές πάγου στη Θάλασσα Βέντελ στην Ανταρκτική, την άνοιξη του Νοτίου Ημισφαιρίου.

Ο πιο παχύς πάγος σε αυτήν την εικόνα δεν είναι θαλάσσιος πάγος αλλά ανήκει στο Παγετώνα Ronne. Πρόκειται μια πλωτή επέκταση του μόνιμου στρώματος πάγου της Ανταρκτικής και εκτείνεται δεκάδες μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το ίδιο κομμάτι πάγου γέννησε το Iceberg A-76 τον Μάιο του 2021. Τα κομμάτια του παγόβουνου από τότε έχουν παρασυρθεί έξω από το πλαίσιο αυτής της εικόνας.

Καθώς οι άνεμοι είναι ισχυροί με διεύθυνση από το εσωτερικό του παγετώνα, σπρώχνουν τον πάγο μακριά από την ακτή, αφήνοντας μια σχετικά φαρδιά λωρίδα νερού. Η θερμοκρασία όμως ήταν εξαιρετικά χαμηλή, χαμηλότερη από -20°C. Ως αποτέλεσμα, το νερό που βρίσκεται πιο κοντά στην ακτή είναι ένα μείγμα νερού με εύθραυστο πάγο (frazil ice στην παραπάνω εικόνα) – με μικροσκοπικούς βελονοειδείς κρυστάλλους που σηματοδοτούν το πρώτο στάδιο ανάπτυξης πάγου.

Καθώς οι εύθραυστοι κρύσταλλοι συνδέονται και συσσωρεύονται, σχηματίζουν νεαρό πάγο (Νιλάς) που συχνά σχηματίζει μοτίβα σαν λεπτά φύλλα με πάχος μικρότερο από 10 εκατοστά. Η διεθνής ονομασία νιλάς χαρακτηρίζει τον νεαρό, σχεδόν διαφανή πάγο στην επιφάνεια της θάλασσας και προέρχεται από ρωσική λέξη που χρησιμοποιούσαν οι Πομόροι, κάτοικοι των βορείων ακτών της Ρωσίας.

Σύμφωνα με τον Walt Meier, ερευνητή του θαλάσσιου πάγου στο Εθνικό Κέντρο Δεδομένων Χιονιού και Πάγου των ΗΠΑ, οι άνεμοι πιθανότατα προκάλεσαν δίνες στο στρώμα του νερού που βρίσκεται κοντά στην επιφάνεια, προκαλώντας το να περιστρέφεται κάθετα σε μικρά κυκλικά μοτίβα, κάθετα προς την κατεύθυνση του ανέμου. Σε περιοχές όπου αυτές οι περιστροφές συγκλίνουν, ο νιλάς συσσωρεύεται, δημιουργώντας τις ανοιχτές γκρίζες λωρίδες λεπτού πάγου πάνω στα σκούρα νερά του Νότιου Ωκεανού.

Στη συνέχεια, στο πάνω μέρος της εικόνας, βλέπουμε μια ευδιάκριτη λωρίδα γκρι πάγου, η οποία σημείωσε ο Meier μπορεί να είναι νιλάς. Έτσι κι αλλιώς, το γκρι χρώμα είναι μια ένδειξη ότι πρόκειται για λεπτό πάγο «πρώτου έτους»—νεαρός πάγος που σχηματίστηκε μετά την καλοκαιρινή περίοδο τήξης 2020-21.

Διαβάστε περισσότερα στο:

https://landsat.visibleearth.nasa.gov/view.php?id=149180

http://earthobservatory.nasa.gov/images/149180/?src=ve

Εικόνα του Παρατηρητηρίου Γης της NASA από τον Joshua Stevens, χρησιμοποιώντας δεδομένα Landsat από το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ. Ιστορία από την Kathryn Hansen, με πληροφορίες και ερμηνεία εικόνας από την Claire Parkinson/NASA GSFC και τον Walt Meier/NSIDC.