Τεράστιες ποσότητες μεθανίου, αυτού του ισχυρού αερίου του θερμοκηπίου,έχουν χαρτογραφηθεί παγκοσμίως με τη χρήση δορυφόρων, να διαφεύγουν από εγκαταστάσεις εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου. O τερματισμός αυτών των διαρροών θα ήταν ένα σημαντικό βήμα για τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής. Μια νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Science, εντόπισε νέφη μεθανίου που καλύπτουν τεράστιες περιοχές, μερικές φορές σε ακτίνα 300 χιλιομέτρων. Οι διαρροές πιστεύεται ότι είναι ως επί το πλείστον ακούσιες.
Χρησιμοποιώντας δημόσια διαθέσιμα δεδομένα που αναφέρθηκαν για το 2016, ο χάρτης παρουσιάζει τις εκπομπές εκμετάλλευσης καυσίμων —ή «διαφευγόντες εκπομπές μεθανίου» σύμφωνα με τον Ο.Η.Ε.— που προκύπτουν πριν καταναλωθούν ποτέ τα καύσιμα. Οι χάρτες οριοθετούν πού συμβαίνουν αυτές οι εκπομπές με βάση τις τοποθεσίες ανθρακωρυχείων, γεωτρήσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου, αγωγών, διυλιστηρίων και υποδομών αποθήκευσης και μεταφοράς καυσίμων. Πηγή: NASA Goddard Earth Sciences Data and Information Services Center
Ενώ η ποσότητα μεθανίου στην ατμόσφαιρα της Γης έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ τα τελευταία χρόνια, μία από τις κύριες πηγές εκπομπών είναι η εξόρυξη, αποθήκευση και μεταφορά πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την απελευθέρωση περίπου 97 εκατομμυρίων μετρικών τόνων αερίου μεθανίου κάθε χρόνο, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Τον Νοέμβριο του 2021, περισσότερες από 100 κυβερνήσεις στη διάσκεψη για την κλιματική αλλαγή COP26 στη Γλασκώβη, υπέγραψαν την Παγκόσμια Δέσμευση Μεθανίου, η οποία στοχεύει στον περιορισμό των εκπομπών μεθανίου κατά 30% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2020.
“Γνωρίζαμε για μεμονωμένες εκροές αερίου στο παρελθόν, αλλά αυτή η μελέτη δείχνει το πραγματικό αποτύπωμα μεθανίου των εγκαταστάσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου σε όλο τον πλανήτη”, εξηγεί στο BBC ο Riley Duren, συντάκτης της μελέτης και Διευθύνων Σύμβουλος της Carbon Mapper που παρακολουθεί τις παγκόσμιες εκπομπές μεθανίου.
Το μεθάνιο είναι ένα ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου, στο οποίο αποδίδεται το 30-50% της τρέχουσας αύξησης της θερμοκρασίας, σύμφωνα με μελέτη της Διακυβερνητικής Επιτροπής της Κλιματικής Αλλαγής- IPCC του 2021. Θεωρείται ότι παγιδεύει περίπου 35 φορές περισσότερη θερμότητα από το διοξείδιο του άνθρακα
Το μεθάνιο συνήθως διαφεύγει από εγκαταστάσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης, κατά τη στερέωση βαλβίδων ή αγωγού, για παράδειγμα, ή από σταθμούς συμπίεσης – εγκαταστάσεις που διατηρούν τη ροή και την πίεση του φυσικού αερίου. Παράγεται επίσης από τις χωματερές, τη γεωργία και τη βιομηχανία παραγωγής άνθρακα. Η συγκεκριμένη έρευνα επικεντρώθηκε στον εντοπισμό διαρροών πετρελαίου και φυσικού αερίου που μπορούν να επιδιορθωθούν έγκαιρα, εάν οι εταιρείες επενδύσουν στην πρόληψη.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η μείωση των εκπομπών μεθανίου μπορεί να αποτελέσει μια «εύκολη νίκη» στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, επειδή είναι ένα πολύ ισχυρό αέριο που συνήθως απελευθερώνεται από τον άνθρωπο υπό τύπου διαρροών, ενώ μπορεί να σταματήσει σχετικά εύκολα.
Ο επικεφαλής της έρευνας, Thomas Lauvaux από το LSCE CEA-Saclay της Γαλλίας, δήλωσε στο BBC News ότι ο υπολογισμός των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου συνήθως βασίζεται σε αναφορές χωρών ή οργανισμών όπως το εκτιμούν οι ίδιοι. Όμως η συλλογή δεδομένων από την ατμόσφαιρα «προσφέρει μια πιο αυστηρή προσέγγιση στη λογιστική των εκπομπών, πιο ανεξάρτητη και πιο διαφανή».
Οι τρεις χώρες με τις μεγαλύτερες διαρροές που εντοπίστηκαν στην τελευταία έρευνα ήταν το Τουρκμενιστάν, η Ρωσία και οι ΗΠΑ. Ωστόσο, οι δορυφόροι δεν μέτρησαν τις διαρροές σε περιοχές με πυκνή νεφοκάλυψη ή σε μεγάλο υψόμετρο, συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου μέρους του Καναδά και της Κίνας. Επίσης μέτρησαν μόνο εκπομπές από εγκαταστάσεις της ξηράς.
Τα δεδομένα συλλέχθηκαν το διάστημα 2019-20 από το όργανο Tropomi με το οποίο είναι εξοπλισμένος ο δορυφόρος Sentinel-5P της ΕΕ. Η μεγαλύτερη διαρροή εντοπίστηκε μεταξύ των γνωστών ως εγκαταστάσεων υπερ-πομπών, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 12% όλων των διαρροών μεθανίου από εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου. Καθώς θα αναπτυχθούν περισσότεροι δορυφόροι τα επόμενα πέντε χρόνια, ορισμένοι θα μπορούν να ανιχνεύσουν μεμονωμένες διαφυγόντες εκπομπές από εγκαταστάσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου με μεγαλύτερη ακρίβεια
Τερματίζοντας αυτές τις διαρροές, οι χώρες θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν δισεκατομμύρια δολάρια, 6 δισ. δολάρια το Τουρκμενιστάν, 4 δισ. δολάρια η Ρωσία και 1,6 δισ. δολάρια οι ΗΠΑ, σύμφωνα με την έρευνα. Όσον αφορά τα οφέλη για το περιβάλλον, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η διακοπή των διαρροών θα αποτρέψει την αύξηση της θερμοκρασίας μεταξύ 0,005 C και 0,002 C.
Αυτό ισοδυναμεί με την αφαίρεση όλων των εκπομπών από την ατμόσφαιρα από την Αυστραλία από το 2005 ή των εκπομπών από 20 εκατομμύρια αυτοκίνητα για ένα χρόνο, σύμφωνα με την έρευνα.
Πηγή: BBC News
