Το φαινόμενο El Niño–Southern Oscillation (ENSO) είναι ένα από τα σημαντικότερα κλιματικά φαινόμενα ακριβώς λόγω του γεγονότος ότι επιδρά στην παγκόσμια κυκλοφορία και κατ’ επέκταση στην θερμοκρασία και στη βροχόπτωση σε όλο την υδρόγειο. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που προκύπτει από συνδυασμένη δράση μεταβολών στους ωκεανούς και στην ατμόσφαιρα. Αποτελείται από τρεις καταστάσεις ή απλούστερα φάσεις: Τις αντίθετες φάσεις «El Niño» και «La Niña» και την ουδέτερη φάση του. Ακολουθεί μια συνοπτική παρουσίαση των τριών αυτών φάσεων.
1. Φάση El Niño: συνδέεται με τη θέρμανση των επιφανειακών υδάτων των ανατολικών τμημάτων του τροπικού Ειρηνικού Ωκεανού. Οι επιφανειακοί άνεμοι στην ζώνη του ισημερινού που υπό φυσιολογικές συνθήκες πνέουν από ανατολικά προς δυτικά εξασθενούν και σε κάποιες περιπτώσεις αναστρέφονται. Γενικά κατά τη φάση αυτή οι δυτικές ακτές της Νότιας Αμερικής δέχονται μεγάλα ποσά βροχής ενώ στην Ινδονησία, στη Νότια Ασία και τμήματα της Αυστραλίας επικρατεί ξηρασία. Ακόμη και οι τροπικοί κυκλώνες και οι τυφώνες του Ατλαντικού είναι λιγότεροι και ασθενέστεροι κατά την φάση El Niño.
Θερμοκρασιακή κατάσταση των επιφανειακών υδάτων στον τροπικό Ειρηνικό Ωκεανό, επιφανειακοί άνεμοι και ατμοσφαιρική κυκλοφορία κατά τη φάση El Niño.
2. Φάση La Niña: συνδέεται με την ψύξη των επιφανειακών νερών των ανατολικών τμημάτων του τροπικού Ειρηνικού Ωκεανού. Οι ανατολικοί άνεμοι στη ζώνη του Ισημερινού ενισχύονται. Οι βροχοπτώσεις αυξάνονται στην Ινδονησία ενώ μειώνονται στα κεντρικά και ανατολικά τμήματα του τροπικού Ειρηνικού Ωκεανού. Οι τροπικοί κυκλώνες και οι τυφώνες του Ατλαντικού αυξάνονται κι ενισχύονται κατά την φάση αυτή.
Θερμοκρασιακή κατάσταση των επιφανειακών υδάτων στον τροπικό Ειρηνικό Ωκεανό, επιφανειακοί άνεμοι και ατμοσφαιρική κυκλοφορία κατά τη φάση La Niña.
3. Ουδέτερη φάση: Η θερμοκρασία των επιφανειακών υδάτων των τροπικού Ειρηνικού Ωκεανού είναι κοντά στη μέση τιμή της. Ακόμη και όταν καταγράφονται αποκλίσεις μικρή κλίμακας είτε στην κατάσταση των ωκεανών είτε σε αυτή της ατμόσφαιρας δεν επιτυγχάνεται ικανή αλληλεπίδραση με αποτέλεσμα η «μέση κατάσταση» να διατηρείται.
Θερμοκρασιακή κατάσταση των επιφανειακών υδάτων στον τροπικό Ειρηνικό Ωκεανό, επιφανειακοί άνεμοι και ατμοσφαιρική κυκλοφορία κατά την ουδέτερη φάση του ENSO.
