Ένα τεράστιο σύμπλεγμα καταιγίδων διέσχισε ένα μονοπάτι σχεδόν 1.000 χιλιομέτρων από τη Δυτική Μεσόγειο (Μαγιόρκα) μέχρι την Κεντρική Ευρώπη (Τσεχία), πλήττωντας πολλές περιοχές με θυελλώδεις ανέμους έως και 225 km/h, καταρρακτώδεις βροχές και μεγάλο χαλάζι. Τις περισσότερες καταστροφές δέχθηκε το γαλλικό νησί της Κορσικής και η Βόρεια Ιταλία, προτού πλήξει τμήματα της Αυστρίας και της Σλοβακίας. Αναφορές αναφέρουν ότι τουλάχιστον 12 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί από την καταιγίδα και άλλοι τόσοι τραυματίστηκαν, ενώ χιλιάδες κάτοικοι δεν έχουν ακόμη ηλεκτρικό ρεύμα, 3 ημέρες μετά το συμβάν.

Οι ειδικοί δήλωσαν πως το σύμπλεγμα των καταιγίδων είναι ένα derecho, μια εξαιρετικά μεγάλης σε έκταση και διάρκεια ανεμοθύελλα που είναι ασυνήθιστη σε αυτήν την περιοχή της υφηλίου. Οι ριπές ανέμου ήταν άνω των 130 km/h σε μια έκταση από την Κορσική έως τη Νότια Τσεχική Δημοκρατία.

«Πιστεύω ότι είναι πολύ πιθανό το γεγονός της Μεσογείου να ήταν όντως ένα derecho», δήλωσε ο Johannes Dahl, συνιδρυτής του European Storm Forecast Experiment (ESTOFEX). «Δεν είναι συνηθισμένο να εκδηλώνονται derecho σε αυτήν την περιοχή της Ευρώπης.»

Τα Derechos στην Ευρώπη είναι σπάνια, εμφανίζονται μόνο περίπου μία φορά το χρόνο σε αντίθεση με τις ΗΠΑ που συμβαίνουν αρκετές φορές μέσα σε ένα έτος. Παρόμοιες ανεμοθύελλες που συμβαίνουν στην Ευρώπη είναι συνήθως μικρότερες και λιγότερο έντονες από την Πέμπτη.

Οι καταστροφές που προκάλεσε

Το δραματικό βίντεο από το αεροδρόμιο Ajaccio Napoleon Bonaparte της Κορσικής δείχνει την ακραία καταστροφή που μπορούν να προκαλέσουν οι ριπές 220 km/h, που ισοδυναμούν με τη δύναμη ενός τυφώνα κατηγορίας 4. Οι άνεμοι προκάλεσαν ζημιές σε ένα Airbus A319, ένα εμπορικό τζετ που μπορεί να χωρέσει έως και 156 επιβάτες, με ένα από τα φτερά του να λυγίζει από την καταιγίδα, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Airlive.

A hurricane with showers and thunderstorms hit Corsica. Authorities report three dead and at least 12 injured.

This morning, wind gusts exceeded 60 m/s, trees were knocked down on the island,cars and power lines were damaged,about 45,000 houses were left without electricity. pic.twitter.com/MCyhUUKtcm

— marina alikantes (@Marianna9110) August 18, 2022

Οι ισχυρότερες ριπές που καταγράφηκαν στην Κορσική ήταν: 225 km/h στη Marignana, 206 km/h στο L’Île Rousse, 197 km/h στο Calvi και 188 km/h στο Bocognano.

Τουλάχιστον πέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν στο γαλλικό νησί κατά τη διάρκεια της καταιγίδας, σύμφωνα με το Associated Press. Αρκετοί άλλοι τραυματίστηκαν και τουλάχιστον δώδεκα άτομα νοσηλεύτηκαν στο νοσοκομείο της Κορσικής.

Η καταιγίδα προκάλεσε δραματικές ζημιές και στη Βόρεια Ιταλία. Στη Βενετία, οι θυελλώδεις άνεμοι σήκωσαν τραπέζια και καρέκλες στον αέρα στη δημοφιλή και κατάμεστη από κόσμο πλατεία του Αγίου Μάρκου, και κομμάτια από τούβλα αποκολλήθηκαν από το καμπαναριό του Αγίου Μάρκου, το ψηλότερο κτίριο στην πόλη.

Σύμφωνα με το Associated Press, χαλάζι στο μέγεθος καρυδιού προκάλεσαν σημαντικές ζημιές στην περιοχή της Λιγουρίας της Ιταλίας, σπάζοντας τζάμια και καταστρέφοντας γεωργικές εκτάσεις που είχαν ήδη καεί από την ξηρασία. Πληροφορίες αναφέρουν ότι τουλάχιστον δύο άνθρωποι στην Ιταλία σκοτώθηκαν από την καταιγίδα. Ο Αυστριακός Ερυθρός Σταυρός επιβεβαίωσε ότι δύο παιδιά στην Καρινθία πέθαναν από την καταιγίδα, δύο τραυματίστηκαν σοβαρά και άλλα 11 τραυματίστηκαν ελαφρά.

Orage hallucinant hier matin en Italie sur la côte Ligure, à Sestri Levante.
Rafales descendantes destructrices que l’on pourrait estimer >150km/h, donnant une idée de ce qu’il s’est produit peu ou prou au même moment en Corse.

️Video Francesco Morandi >https://t.co/HtH9Q1VHDB pic.twitter.com/YEL1Mn9vf4

— Dorian Dziadula (@DorianDziadula) August 19, 2022

Πώς δημιουργείται ένα derecho

Η ένταση των ανέμων αυτής της καταιγίδας ήταν παρόμοια με καταγραφές σε κορυφές ορεινών όγκων των Άλπεων. Τέτοιες ισχυρές ριπές σε πολύ μεγάλη έκταση είναι ασυνήθιστες στην περιοχή. Η πλειονότητα των εκτεταμένων ζημιών από τον άνεμο στη Μεσόγειο συμβαίνουν κατά κανόνα μεταξύ φθινοπώρου και άνοιξης.

Περίπου ένα derecho σχηματίζεται κατά μέσο όρο στην Ευρώπη ετησίως. Οι περισσότερες από αυτές τις ανεμοθύελλες είναι μικρότερες και λιγότερο έντονες από αυτή που σημειώθηκε την Πέμπτη 18 Αυγούστου 2022, σύμφωνα με έρευνα επιστημόνων του European Severe Storms Laboratory (ESSL).

Για να είναι derecho, η ανεμοθύελλα πρέπει να έχει πλάτος τουλάχιστον 95 km και να προκαλεί καταστροφές για τουλάχιστον 640 km. Ακόμη και τότε, ένα σύμπλεγμα καταιγίδων πρέπει να έχει ριπές τουλάχιστον 90 km/h στο μεγαλύτερο μέρος του μήκους του, με αρκετές ριπές έντασης τουλάχιστον 120 km/h, σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία των ΗΠΑ.

«Η καταιγίδα αναπτύχθηκε στην περιοχή (Κορσική/Β. Ιταλία) όπου είναι γενικά ασυνήθιστο να δεις ένα derecho (αλλά συμβαίνουν)», δήλωσε ο Mateusz Taszarek, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Adam Mickiewicz στην Πολωνία και συνεργάτης του ESTOFEX.

Ο Σταύρος Ντάφης, επιστημονικός συνεργάτης στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr, δήλωσε ότι η ακραία καταιγίδα πιθανότατα ενισχύθηκε από ασυνήθιστα ζεστά επιφανειακά νερά της Δυτικής Μεσογείου. Οι θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας ήταν περίπου 3 έως 5 Κελσίου πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα, συμβάλλοντας στην αύξηση της έντασης της καταιγίδας. «Τα θαλάσσια κύματα καύσωνα των τελευταίων εβδομάδων έκαναν το περιβάλλον ευνοϊκό για ακραίες καταιγίδες», έγραψε ο Σταύρος Ντάφης, ο οποίος είναι επίσης προγνώστης στο ESTOFEX.

Οι θερμοκρασίες του νερού της θάλασσας παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαθέσιμη υγρασία στην κατώτερη ατμόσφαιρα. Η υγρασία λειτουργεί ως καύσιμο όταν συνδυάζεται με υψηλές θερμοκρασίες αέρα. Η ασυνήθιστα ζεστή θάλασσα γύρω από την Κορσική εξασφάλισε ότι οι καταιγίδες είχαν άφθονη διαθέσιμη ενέργεια.

«Συνήθως τα μεσογειακά συστήματα μεταφοράς οδηγούν σε δυνατή βροχή και πολύ λιγότερο συχνά σε εξαιρετικά έντονες ριπές ανέμου», δήλωσε ο Tomas Pucik, ερευνητής του ΕSSL. «Το να υπάρχει τέτοιας έντασης ανεμοθύελλα είναι πολύ σπάνιο και οι τοπικοί μετεωρολόγοι έχουν μικρή εμπειρία με τέτοιου είδους φαινόμενα».

Πηγή: The Washington Post