Οι παγετώνες σε όλο τον κόσμο υποφέρουν από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Η τήξη τους έχει καταστροφικές επιπτώσεις στις τοπικές κοινωνίες και τη βιοποικιλότητα. Σύμφωνα με νέα έκθεση της UNESCO, το ένα τρίτο όλων των παγετώνων στις τοποθεσίες Παγκόσμιας Κληρονομιάς θα εξαφανιστεί μέχρι το 2050 λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας.
50 τοποθεσίες Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO περιλαμβάνουν παγετώνες. Στις 50 τοποθεσίες έχουν εντοπιστεί συνολικά 18.600 παγετώνες, οι οποίοι καλύπτουν περίπου 66.000 km2) και αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 10% της συνολικής έκτασης της Γης που καλύπτεται από παγετώνες. Περιλαμβάνουν τον υψηλότερο (δίπλα στο Έβερεστ), τον μεγαλύτερο (στην Αλάσκα) και τους τελευταίους εναπομείναντες παγετώνες στην Αφρική, μεταξύ άλλων, δίνοντας μια αντιπροσωπευτική επισκόπηση της γενικής κατάστασης των παγετώνων στον κόσμο.
Παγκόσμιος χάρτης τοποθεσιών παγκόσμιας κληρονομιάς σε περιοχές παγετώνων
Η νέα έκθεση της UNESCO “World heritage glaciers: sentinels of climate change“, σε συνεργασία με τη Διεθνή Ένωση Προστασίας της Φύσης- IUCN, δείχνει ότι αυτοί οι παγετώνες υποχωρούν με επιταχυνόμενο ρυθμό από το 2000 λόγω των εκπομπών CO2. Αυτήν τη στιγμή χάνουν 58 δισεκατομμύρια τόνους πάγου κάθε χρόνο –που ισοδυναμεί με τη συνολική ετήσια χρήση νερού της Γαλλίας και της Ισπανίας μαζί– και ευθύνονται για σχεδόν το 5% της παρατηρούμενης ανόδου της παγκόσμιας στάθμης της θάλασσας.
Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι παγετώνες στο ένα τρίτο των 50 τοποθεσιών Παγκόσμιας Κληρονομιάς είναι καταδικασμένοι να εξαφανιστούν έως το 2050, ανεξάρτητα από τις προσπάθειες περιορισμού των αυξήσεων της παγκόσμιας θερμοκρασίας. Ωστόσο, είναι ακόμα δυνατό να σωθούν οι παγετώνες στα υπόλοιπα δύο τρίτα των περιοχών, εάν η άνοδος της θερμοκρασίας δεν υπερβαίνει τον 1,5°C σε σύγκριση με την προβιομηχανική περίοδο.
Εκτός από τις δραστικά μειωμένες εκπομπές άνθρακα, η UNESCO υποστηρίζει τη δημιουργία ενός διεθνούς ταμείου για την παρακολούθηση και τη διατήρηση των παγετώνων.
Η μισή ανθρωπότητα εξαρτάται άμεσα ή έμμεσα από τους παγετώνες ως πηγή νερού για οικιακή χρήση, γεωργία και ενέργεια. Οι παγετώνες είναι επίσης πυλώνες βιοποικιλότητας, τροφοδοτώντας πολλά οικοσυστήματα.
Παραδείγματα παγετώνων υπό εξαφάνιση ανά περιοχή
Αφρική:
- Σύμφωνα με τα διαθέσιμα δεδομένα, οι παγετώνες σε όλες οι τοποθεσίες Παγκόσμιας Κληρονομιάς στην Αφρική είναι πολύ πιθανό να έχουν εξαφανιστεί μέχρι το 2050, συμπεριλαμβανομένων του Εθνικού Πάρκου Κιλιμάντζαρο και του Όρους Κένυα
Ασία:
- Παγετώνες σε τρεις παράλληλους ποταμούς των προστατευόμενων περιοχών Γιουνάν (Κίνα) – παρουσιάζουν την υψηλότερη απώλεια μάζας σε σχέση με το 2000 (57,2%) και επίσης την ταχύτερη τήξη παγετώνων
- Οι παγετώνες στο Δυτικό Τιεν-Σαν (Καζακστάν, Κιργιστάν, Ουζμπεκιστάν) έχουν συρρικνωθεί κατά 27% από το 2000
Ευρώπη:
- Οι παγετώνες στα Πυρηναία Mont Perdu (Γαλλία, Ισπανία) – πολύ πιθανό να εξαφανιστούν μέχρι το 2050
- Οι παγετώνες στους Δολομίτες (Ιταλία) – πολύ πιθανό να εξαφανιστούν μέχρι το 2050
Λατινική Αμερική:
- Παγετώνες στο Εθνικό Πάρκο Los Alerces (Αργεντινή) – δεύτερη υψηλότερη απώλεια μάζας σε σχέση με το 2000 (45,6%)
- Οι παγετώνες στο Εθνικό Πάρκο Huascaran (Περού) έχουν συρρικνωθεί κατά 15% από το 2000
Βόρεια Αμερική:
- Παγετώνες στο Εθνικό Πάρκο Yellowstone (Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής) – πολύ πιθανό να εξαφανιστούν έως το 2050
- Παγετώνες στο Εθνικό Πάρκο Yosemite (Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής) – πολύ πιθανό να εξαφανιστούν έως το 2050
- Οι παγετώνες στο Waterton Glacier International Peace Park (Καναδάς, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής) έχουν χάσει το 26,5% του όγκου τους σε 20 χρόνια
Ωκεανία:
- Οι παγετώνες στο Te Wahipounamu – Νοτιοδυτική Νέα Ζηλανδία (Νέα Ζηλανδία) έχουν χάσει σχεδόν το 20% του όγκου τους από το 2000
Πηγή: UNESCO
