Σχεδόν όλη η ζωή στον ωκεανό εξαρτάται από μικροσκοπικούς φωτοσυνθετικούς οργανισμούς γνωστούς ως φυτοπλαγκτόν. Αυτοί οι μικροσκοπικοί οργανισμοί που μοιάζουν με φυτά δεσμεύουν το διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα και απελευθερώνουν οξυγόνο. Το φυτοπλαγκτόν λειτουργεί σαν πνεύμονας της Γης και έχει παράξει περίπου το μισό του συνόλου του οξυγόνου στη Γη.
Ένας τρόπος με τον οποίο οι επιστήμονες μπορούν να παρακολουθήσουν το φυτοπλαγκτόν στον ωκεανό είναι μετρώντας τις συγκεντρώσεις της χλωροφύλλης – της ένωσης που επιτρέπει στο φυτοπλαγκτόν και στα φυτά να απορροφούν ενέργεια από το ηλιακό φως. Υπάρχουν πολλά είδη χλωροφύλλης, αλλά όλα απορροφούν μπλε και κόκκινα μήκη κύματος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος και αντανακλούν το πράσινο φως.
Τα στιγμιότυπα μια σειράς εικόνων που λήφθηκαν από τον αισθητήρα MODIS (Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer) του δορυφόρου Aqua της NASA, δείχνει τις συγκεντρώσεις χλωροφύλλης στους ωκεανούς του πλανήτη από τον Ιανουάριο του 2021 έως τον Ιανουάριο του 2022. Με ανοιχτό κίτρινο χρώμα στους χάρτες φαίνονται τις περιοχές όπου η συγκέντρωση χλωροφύλλης βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, ενω με σκούρο μπλε χρώμα οι περιοχές με χαμηλά επίπεδα.
Καθώς οι εποχές αλλάζουν, αλλάζουν και οι συγκεντρώσεις χλωροφύλλης. Η χλωροφύλλη είναι ιδιαίτερα άφθονη την άνοιξη και τις αρχές του καλοκαιριού, όταν η ηλιακή ακτινοβολία είναι αρκετή και θρεπτικά συστατικά υποστηρίζουν τεράστιες ανθοφορίες φυτοπλαγκτού.
Οι περιφερειακές διαφορές στις συγκεντρώσεις χλωροφύλλης οφείλονται σε παράγοντες όπως το σχήμα του πυθμένα της θάλασσας (βαθυμετρία), τα υποθαλάσσια ρεύματα και τη διαθεσιμότητα θρεπτικών ουσιών. Κοντά στις ακτές, το φυτοπλαγκτόν ευδοκιμεί με άφθονα θρεπτικά συστατικά που αποτίθενται στον ωκεανό από την ξηρά και από την άνοδο των κρύων υδάτων από τα βάθη των ωκεανών, τα οποία είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Σε πολλές περιπτώσεις οι ανθοφορίες είναι ακίνδυνες. Ωστόσο η ταχεία ανάπτυξη ορισμένων τύπων φυτοπλαγκτού σε ρηχά παράκτια ύδατα μπορεί να δημιουργήσει επιβλαβείς ανθίσεις, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε θανάτωση ψαριών και να παράγουν τοξίνες επιβλαβείς για την ανθρώπινη υγεία.
Μερικές από τις υψηλότερες συγκεντρώσεις χλωροφύλλης εντοπίζονται στα κρύα νερά των πόλων, όπου συσσωρεύονται θρεπτικά συστατικά κατά τους σκοτεινούς χειμερινούς μήνες. Όταν επιστρέφει το φως του ήλιου την άνοιξη, το φυτοπλαγκτόν ανθίζει. Κοντά στον ισημερινό, μπορεί να φανεί μια λωρίδα από υψηλές συγκεντρώσεις χλωροφύλλης όπου τα θερμά νερά του ωκεανού αναμειγνύονται με τα ψυχρότερα, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά νερά από τα βάθη. Αυτή η διαδικασία, γνωστή ως ισημερινή ανύψωση, δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για να ευδοκιμήσει το φυτοπλαγκτόν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Υψηλά επίπεδα χλωροφύλλης εμφανίζονται επίσης σε μεσαία γεωγραφικά πλάτη.
Πηγή: NASA Earth Observatory
