Ο άνεμος “Τραμουντάνα” (Tramontane) είναι ένας δυτικός-βορειοδυτικός άνεμος που πνέει από την ενδοχώρα της Γαλλίας μεταξύ της οροσειράς των Πυρηναίων και του ορεινού όγκου Μασίφ Σεντράλ, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του κλίματος των γαλλικών περιοχών Languedoc-Roussillon και Hérault. Οι ισχυροί άνεμοι στην περιοχή αφήνουν το στίγμα τους στη βλάστηση, στις καλλιέργειες, ακόμη και στην ισορροπία του θαλάσσιου βυθού κοντά στις ακτές της Μεσογείου.

Τις ημέρες με Τραμουντάνα, επικρατεί σχεδόν πάντα ανέφελος ουρανός λόγω των ξηρών και ψυχρών αερίων μαζών που μεταφέρονται στην περιοχή. Πνέει οποιαδήποτε εποχή, με περισσότερη ένταση και διάρκεια τον χειμώνα και την άνοιξη. Οι ριπές του μπορούν να φτάσουν τις μέγιστες τιμές των 140 km/h, ή ακόμα υψηλότερα, όπως το Cape Béar (ρεκόρ 190,8 km/h στις 24 Ιανουαρίου 2009). Αιτία της πνοής του τοπικού αυτού ανέμου είναι η επικράτηση υψηλών πιέσεων πάνω από την Ισπανία, όταν ο αντικυκλώνας των Αζορών  επεκτείνεται στον Βισκαϊκό Κόλπο.

Κατά μέσο όρο, ο άνεμος Τραμουντάνα πνέει μία στις τρεις ημέρες κάθε έτους στο Languedoc-Roussillon. Κατά την περίοδο 1981-2010, υπήρχαν 122 ημέρες κατά μέσο όρο ανά έτος στο Perpignan με την ταχύτητα του ανέμου να είναι άνω των 60 km/h (ριπές).

Το 2022 καταγράφηκαν μόνο 90 ​​ημέρες με Τραμουντάνα στο Perpignan, ή περίπου μία μέρα στις τέσσερις, τις λιγότερες δηλαδή τουλάχιστον από το 1981, ξεπερνώντας το προηγούμενο ρεκόρ των 93 ημερών το 1989.

Τα τελευταία τρία χρόνια, ο αριθμός των ημερών με Τραμουντάνα παρέμεινε κάτω από τους μέσους όρους της περιόδου 1981-2010 στο Perpignan: 114 ημέρες το 2021, και 98 το 2020. Οι εξαιρετικές συνθήκες του έτους 2022, οφείλονται στα συχνά και έντονα επεισόδια ζέστης και καυσώνων, και εξηγούν τις λίγες ημέρες πνοής του Τραμουντάνα που παρατηρήθηκαν.

Έχουν πραγματοποιηθεί προσομοιώσεις με περιοχικά και παγκόσμια κλιματικά μοντέλα έως το 2100. Τα περισσότερα από αυτά δείχνουν μείωση της συχνότητας των ημερών με Τραμουντάνα, και της μέσης διάρκειας των περιόδων Τραμουντάνα, κατά τον 21ο αιώνα. Στην περίπτωση του σεναρίου με πολύ υψηλές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου (RCP8.5), η μείωση του αριθμού των γεγονότων θα ήταν πιο σημαντική από ό,τι στο διάμεσο σενάριο (RCP4.5).

Οι προσομοιώσεις, από την άλλη πλευρά, δεν δείχνουν καμία τάση για τη μέση ταχύτητα του ανέμου κατά τη διάρκεια επεισοδίων με Τραμουντάνα. Οι μετεωρολογικές καταστάσεις που σχετίζονται με τα κύματα καύσωνα δεν είναι ευνοϊκές για επεισόδια Τραμουντάνα. Η αύξηση της συχνότητας και της διάρκειας των κυμάτων καύσωνα ή των κυμάτων καύσωνα που προβλέπονται από τα διάφορα σενάρια κλιματικών προγνώσεων, φαίνεται να συνάδει με τη μείωση των επεισοδίων Τραμουντάνα την καλοκαιρινή περίοδο.

Πηγή: Météo-France