Ένα τεράστιο παγόβουνο, επιφάνειας περίπου 1550 km², σχεδόν στο μέγεθος της ευρύτερης περιοχής Λονδίνου, έχει αποσπαστεί από την κρηπίδα πάγου Brunt Ice Shelf, πάχους 150 μέτρων. Το παγόβουνο δημιουργήθηκε μετά την φυσική ανάπτυξη ρωγμών των τελευταίων χρόνων οι οποίες και επεκτάθηκαν σε ολόκληρη την κρηπίδα πάγου, προκαλώντας την δημιουργία του νέου παγόβουνου, την Κυριακή 22 Ιανουαρίου μεταξύ 19.00 και 20.00 UTC, κατά τη διάρκεια μιας παλιρροιακής κίνησης των θαλάσσιων υδάτων.
Το παγόβουνο δημιουργήθηκε από την πλήρη επέκταση της σχισμής γνωστής ως Chasm-1 πάνω στην κρηπίδα πάγου Brunt Ice Shelf. Από την πλωτή υφαλοκρηπίδα πάγου, η οποία ρέει με ρυθμό έως και 2 km ετησίως δυτικά προς τη θάλασσα, σε ακανόνιστα διαστήματα, αποκολλούνται παγόβουνα. Η ρωγμή Chasm-1 συνέχισε να αναπτύσσεται από το 2015 και μέχρι τον Δεκέμβριο του 2022 επεκτάθηκε σε ολόκληρη την κρηπίδα σηματοδοτώντας την έναρξη της αποκόλλησης του παγόβουνου. Η παγετωνική δομή της κρηπίδας Brunt Ice Shelf είναι πολύπλοκη και η φυσική διεργασία της απόσπασης του παγόβουνου είναι απρόβλεπτη.
Στην περιοχή της κρηπίδας πάγου Brunt Ice Shelf, ανατολικά της ρωγμής Blunt βρίσκεται ο ερευνητικός σταθμός Halley VI της Βρετανικής Υπηρεσίας Ερευνών Ανταρκτικής -BAS (British Antarctic Survey), o οποίος αποτελεί μια διεθνώς σημαντική πλατφόρμα για την παρατήρηση του ατμοσφαιρικού και διαστημικού καιρού σε μια ευαίσθητη στο κλίμα ζώνη. Ήδη από το 2016, η BAS έλαβε προληπτικά μέτρα μετεγκατάστασης του ερευνητικού σταθμού 23 χλμ. στην ενδοχώρα, αφού η ρωγμή Chasm-1 άρχισε να διευρύνεται.
Πρόκειται για τη δεύτερη σημαντική αποκόλληση παγόβουνου στην ίδια περιοχή τα τελευταία δύο χρόνια και έλαβε χώρα μια δεκαετία αφότου οι επιστήμονες της BAS, εντόπισαν για πρώτη φορά την ανάπτυξη τεράστιων ρωγμών στον πάγο. To 2021, μετά την ανάπτυξη μιας άλλης σχισμής αποσπάστηκε το παγόβουνο Α-74 έκτασης 1270 τ.χλμ . Το νέο παγόβουνο είναι ελαφρώς μεγαλύτερο από το Α-74 και είναι πιθανό να ακολουθήσει παρόμοια πορεία στον Νότιο Ωκεανό.
«Αυτό το γεγονός αποκόλλησης παγόβουνου ήταν αναμενόμενο και αποτελεί μέρος της φυσικής συμπεριφοράς της κρηπίδας πάγου Brunt Ice Shelf. Δεν συνδέεται με την κλιματική αλλαγή. Οι επιστημονικές και επιχειρησιακές μας ομάδες συνεχίζουν να παρακολουθούν την κρηπίδα πάγου σε πραγματικό χρόνο για να διασφαλίσουν ότι ο σταθμός Halley είναι ασφαλής, για να συνεχίσουν την επιστημονική αποστολή που έχουν αναλάβει » δήλωσε ο καθηγητής Dominic Hodgson της BAS, ειδικός στους παγετώνες.
Επί του παρόντος, 21 μέλη του προσωπικού βρίσκονται στο σταθμό μέχρι τις αρχές Φεβρουαρίου όπου και εργάζονται για τη συντήρηση των εγκαταστάσεων του, διατηρώντας τα επιστημονικά πειράματα σε εξ αποστάσεως λειτουργία κατά τη διάρκεια του χειμώνα του Νότιου Ημισφαιρίου.
Πηγή: Βρετανική Υπηρεσία Ερευνών Ανταρκτικής- BAS (British Antarctic Survey),
