Δόθηκε στη δημοσιότητα στα μέσα Ιουνίου η έκθεση «The State of the Climate in Europe 2022» από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO) και την Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με την έκθεση, η κλιματική αλλαγή έχει σημαντικό ανθρώπινο, οικονομικό και περιβαλλοντικό τίμημα στην Ευρώπη, την ήπειρο του πλανήτη μας που θερμαίνεται ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη. Το έτος 2022 σημαδεύτηκε από υπερβολική ζέστη, ξηρασία και πυρκαγιές. Οι θερμοκρασίες στην επιφάνεια της θάλασσας σε όλη την Ευρώπη έφτασαν σε νέα υψηλά επίπεδα, συνοδευόμενες από θαλάσσιους καύσωνες. Η τήξη των παγετώνων ήταν άνευ προηγουμένου.
Ετήσιες μέσες ανωμαλίες επιφανειακών θερμοκρασιών αέρα (°C) στην Ευρώπη για την περίοδο 1900–2022, χρησιμοποιώντας δεδομένα από έξι σύνολα δεδομένων (μόνο για ξηρά) και (δεξιά) για το 2022 από δεδομένα ERA5, σε σύγκριση με την περίοδο αναφοράς 1991–2020 . Πηγή: C3S/ECMWF
Η Ευρώπη θερμαίνεται δύο φορές περισσότερο από τον παγκόσμιο μέσο όρο από τη δεκαετία του 1980, με εκτεταμένες επιπτώσεις στον κοινωνικοοικονομικό ιστό και τα οικοσυστήματα της περιοχής. Το 2022, η Ευρώπη ήταν περίπου 2,3 °C πάνω από τον μέσο όρο της προβιομηχανικής περιόδου (1850-1900) που χρησιμοποιήθηκε ως βάση για τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή.
Ωστόσο, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παρήγαγαν περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα για πρώτη φορά πέρυσι. Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια παρήγαγαν το 22,3% της ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) το 2022.
«Για πρώτη φορά, περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια παρήχθη από αιολική και ηλιακή ενέργεια παρά από ορυκτά καύσιμα στην ΕΕ. Η αυξανόμενη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και πηγών ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του WMO, Καθ. Πέτρι Ταάλας. «Οι κλιματικές υπηρεσίες διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη διασφάλιση της ανθεκτικότητας των ενεργειακών συστημάτων σε κραδασμούς που σχετίζονται με το κλίμα, στον προγραμματισμό των επιχειρήσεων και στην ενημέρωση μέτρων για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης», είπε.
Η έκθεση εστιάζει ιδιαίτερα στην ενέργεια και υπογραμμίζει πόσο τα ακραία καιρικά φαινόμενα, συμπεριλαμβανομένης της έντονης ζέστης, των έντονων βροχοπτώσεων και της ξηρασίας, έχουν αυξανόμενες επιπτώσεις στην προσφορά, τη ζήτηση και τις υποδομές του ενεργειακού συστήματος της Ευρώπης.
Στη βάση δεδομένων παγκόσμιων έκτακτων συμβάντων (EM-DAT), οι μετεωρολογικοί, υδρολογικοί και κλιματικοί κίνδυνοι στην Ευρώπη το 2022 είχαν ως αποτέλεσμα 16.365 αναφερόμενους θανάτους και επηρέασαν άμεσα 156.000 άτομα.
Περίπου το 67% των γεγονότων σχετίζονταν με πλημμύρες και καταιγίδες, αντιπροσωπεύοντας το μεγαλύτερο μέρος των συνολικών οικονομικών ζημιών περίπου 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Πολύ πιο σοβαροί, όσον αφορά τη θνησιμότητα, ήταν οι καύσωνες, που σύμφωνα με πληροφορίες οδήγησαν σε περισσότερους από 16000 θανάτους.
«Το ρεκόρ ζέστης που αντιμετώπισαν οι Ευρωπαίοι το 2022 ήταν ένας από τους κύριους παράγοντες των θανάτων που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες στην Ευρώπη. Δυστυχώς, αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ένα μεμονωμένο περιστατικό ή μια περίεργη κατάσταση του κλίματος. Η τρέχουσα κατανόησή μας για το κλιματικό σύστημα και την εξέλιξή του μας πληροφορεί ότι αυτού του είδους τα γεγονότα αποτελούν μέρος ενός μοτίβου που θα κάνει τα ακραία στρες θερμότητας πιο συχνά και πιο έντονα σε όλη την περιοχή», δήλωσε ο Δρ Carlo Buontempo, Διευθυντής της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής του Copernicus.
Πηγή: Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός – WMO (World Meteorological Organization)