Κύρια σημεία της Έκθεσης

Θερμοκρασίες: Η Ευρώπη το 2022 σημείωσε το θερμότερο καλοκαίρι που έχει καταγραφεί. Αρκετές χώρες, όπως το Βέλγιο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο είχαν την πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί.

Η ετήσια μέση θερμοκρασία για το 2022 για την Ευρώπη ήταν μεταξύ της δεύτερης και της τέταρτης υψηλότερης που έχει καταγραφεί, με μια απόκλιση περίπου 0,79 °C πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991–2020. Οι  βροχοπτώσεις ήταν κάτω του μέσου όρου σε μεγάλο μέρος της περιοχής το 2022. Ήταν η τέταρτη συνεχόμενη ξηρή χρονιά στην Ιβηρική Χερσόνησο και η τρίτη συνεχόμενη ξηρή χρονιά στις ορεινές περιοχές των Άλπεων και των Πυρηναίων.

Στη Γαλλία σημειώθηκε η πιο ξηρή περίοδος Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο  η πιο ξηρή περίοδος Ιανουαρίου Αυγούστου από το 1976, με εκτεταμένες συνέπειες για τη γεωργία και την παραγωγή ενέργειας. Τα αποθέματα νερού της Ισπανίας μειώθηκαν στο 41,9% της συνολικής χωρητικότητας έως τις 26 Ιουλίου, με ακόμη χαμηλότερα ποσοστά σε ορισμένες λεκάνες απορροής.

Αποκλίσεις υετού στην Ευρώπη ως ποσοστό του μέσου όρου 1991–2020 για τον χειμώνα 2021/22 (α) και την άνοιξη του 2022 (β). Πηγή: WMO, Global Precipitation Climatology Center (GPCC), DWD

Παγετώνες: Οι παγετώνες στην Ευρώπη σημείωσαν απώλειες όγκου περίπου 880 κυβικών χιλιoμέτρων πάγου από το 1997 έως το 2022. Οι Άλπεις επλήγησαν περισσότερο, με μέση μείωση του πάχους του πάγου κατά 34 μέτρα. Το 2022, οι παγετώνες στις ευρωπαϊκές Άλπεις παρουσίασαν νέα απώλεια ρεκόρ σε ένα μόνο έτος, που προκλήθηκε από πολύ χαμηλές ποσότητες χιονιού το χειμώνα και ένα πολύ ζεστό καλοκαίρι.

Σωρευτικές αλλαγές μάζας παγετώνων στην Ευρώπη από το 1967 έως το 2022, για παγετώνες με μακροπρόθεσμο αρχείο σε εννέα διαφορετικές περιοχές. Οι τιμές του ισοζυγίου μάζας παγετώνα δίνονται σε μέτρα ισοδύναμου νερού (m w.e.), σε σχέση με το 1997. Πηγή: WMO/ World Glacier Monitoring Service (WGMS)

Τα στρώματα πάγου της Γροιλανδίας έχασαν 5 362 ± 527 Gt πάγου μεταξύ των ετών 1972 και 2021, συμβάλλοντας σε περίπου 14,9 mm στην παγκόσμια μέση άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Η απώλεια μάζας κατά το 2022 συνεχίζεται, σύμφωνα με επιστημονικές εκτιμήσεις.

Σωρευτικό ισοζύγιο μάζας του στρώματος πάγου της Γροιλανδίας και οι αντίστοιχες συνεισφορές στην παγκόσμια μέση στάθμη της θάλασσας, μεταξύ 1972 και 2021. Η σκίαση αντιπροσωπεύει τη σωρευτική αβεβαιότητα. Πηγή: WMO/ESA/NASA/imbie

Θαλάσσιοι Καύσωνες: Οι μέσες θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας σε όλη την περιοχή του Βόρειου Ατλαντικού ήταν οι θερμότερες που έχουν καταγραφεί και μεγάλα τμήματα των θαλασσών της περιοχής επηρεάστηκαν από ισχυρούς ή ακόμη και έντονους και ακραίους θαλάσσιους καύσωνες.

(α) Τάσεις επιφανειακών θερμοκρασιών θάλασσας SST (°C ανά δεκαετία) κατά την περίοδο 1982–2022. (β) Χρονολογικές σειρές ανωμαλιών SST από τον μέσο όρο αντίστοιχης περιοχής (°C), σε σχέση με την περίοδο 1982–2022. Οι περιοχές που αναφέρονται: 1) Βόρειος Ατλαντικός. 2) Βαλτική Θάλασσα. 3) Μαύρη Θάλασσα. και 4) Μεσόγειος Θάλασσα. Τα γεωγραφικά όρια του τομέα Ευρώπης του WMO υποδεικνύονται με μαύρη γραμμή.
Πηγή: WMO/ Copernicus Marine Service/Mercator Ocean International

Οι ρυθμοί υπερθέρμανσης της επιφάνειας των ωκεανών, ιδιαίτερα στην ανατολική Μεσόγειο Θάλασσα, τη Βαλτική και τη Μαύρη Θάλασσα και τη νότια Αρκτική ήταν πάνω από τρεις φορές μεγαλύτεροι από τον παγκόσμιο μέσο όρο.

Οι θαλάσσιοι καύσωνες οδηγούν σε μετανάστευση ειδών και μαζικές εξαφανίσεις, άφιξη χωροκατακτητικών ειδών και διαταραχή των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας.

Ο πρώτος χάρτης (α) απεικονίζει την υψηλότερη κατηγορία θαλάσσιου καύσωνα  το 2022 και o δεύτερος χάρτης (b) τη μέγιστη διάρκεια των θαλάσσιων καυσώνων κατά το έτος 2022. Πηγή: WMO/ Mercator Ocean International

Πηγή: Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός – WMO (World Meteorological Organization)