Μια νέα μελέτη στο Nature Climate Change αποκαλύπτει ότι η παγκόσμια κλιματική κρίση τροφοδοτείται από μια εξαιρετικά άνιση κατανομή των εκπομπών άνθρακα. Σύμφωνα με τα ευρήματα, το πλουσιότερο 10% του παγκόσμιου πληθυσμού ευθύνεται για σχεδόν τα δύο τρίτα (66%) των συνολικών εκπομπών CO₂, ενώ το φτωχότερο 50% ευθύνεται για λιγότερο από το 10%.

Η μελέτη βασίστηκε σε λεπτομερή δεδομένα κατανάλωσης και προσομοιώσεις κατανομής εκπομπών, εξετάζοντας το αποτύπωμα άνθρακα διαφορετικών εισοδηματικών ομάδων. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα υψηλά εισοδήματα δεν σχετίζονται μόνο με αυξημένη κατανάλωση ενέργειας, αλλά και με επενδυτικές δραστηριότητες και μεταφορές υψηλών εκπομπών — όπως ιδιωτικά αεροσκάφη και μεγάλης κλίμακας περιουσιακά χαρτοφυλάκια με ορυκτά καύσιμα.

Πέρα από την αδικία της κατανομής, οι συνέπειες επιδεινώνουν τον φαύλο κύκλο της κλιματικής ανισότητας: οι λιγότερο ρυπαίνοντες πληθυσμοί είναι αυτοί που πλήττονται περισσότερο από ακραία καιρικά φαινόμενα, άνοδο της στάθμης της θάλασσας και απώλεια πόρων.

Οι συγγραφείς της μελέτης προτείνουν συγκεκριμένες παρεμβάσεις: φορολόγηση της κατανάλωσης υψηλού άνθρακα, διαφανή παρακολούθηση των εκπομπών των πλουσίων και ανακατεύθυνση πόρων προς κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμες λύσεις. Παράλληλα, τονίζουν την ανάγκη ενσωμάτωσης κριτηρίων «κλιματικής δικαιοσύνης» στις διεθνείς κλιματικές συμφωνίες.

Σε μια εποχή που η αποανθρακοποίηση αποτελεί παγκόσμιο στόχο, δεν αρκεί η συνολική μείωση εκπομπών. Απαιτείται δίκαιη κατανομή των ευθυνών. Αν δεν αντιμετωπιστεί το “ανθρακικό χάσμα”, η μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα κινδυνεύει να γίνει άλλη μία προνομιακή υπόθεση των λίγων.

Πηγή: Nature