Τα σωματίδια σκόνης ψηλά στην τροπόσφαιρα ευθύνονται για τη δημιουργία νεφών

Ο δορυφόρος πολικής τροχιάς Terra της NASA πέρασε πάνω από τη Γαλλία την Πέμπτη 17 Μαρτίου 2022 στις 12:20 τοπική ώρα, καταγράφοντας μια εκτεταμένη νεφική μάζα μεγάλου ύψους (θύσσανοι, θυσσανοστρώματα) που προκαλούσε σκιά βόρεια και δυτικά της λόγω της μικρής ζενίθιας γωνίας του ήλιου. Οι θύσσανοι είναι νέφη που σχηματίζονται ψηλά στην τροπόσφαιρα, σε ύψος περί τα 8-10 km και αποτελούνται εξ’ ολοκλήρου από πάγο.

Η Γαλλία επηρεάζεται από μια ακραία μεταφορά Σαχαριανής σκόνης λόγω της παρουσίας ενός ισχυρού βαρομετρικού χαμηλού στη Βορειοδυτική Αφρική. Αυτό το βαρομετρικό χαμηλό προκαλεί επίσης την έντονη μεταφορά υδρατμών ψηλά στην ατμόσφαιρα προς τα βορειοανατολικά, έως και τη Σκανδιναβία.

Αν και η πλειοψηφία των μικροσωματιδίων της σκόνης από την Αφρική είναι υδρόφοβη σε χαμηλά και μεσαία στρώματα της ατμόσφαιρας και δεν αποτελεί πυρήνα συμπύκνωσης των υδρατμών, ψηλά στην τροπόσφαιρα αποτελεί τον κύριο πυρήνα συμπύκνωσης και δημιουργίας θυσσάνων, τουλάχιστον στο Βόρειο Ημισφαίριο. Αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας νέας μελέτης από επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Κολοράντο (Froyd et al., 2022), στην οποία χρησιμοποιήθηκαν παρατηρήσεις νεφών και συγκέντρωσης σκόνης από διάφορα σημεία του πλανήτη, καθώς και προσομοιώσεις ενός αριθμητικού μοντέλου.

Η περιορισμένη γνώση μας για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες σχηματίζονται οι θύσσανοι, οδηγούν σε σφάλματα υπολογισμών της ηλιακής και γήινης ακτινοβολίας στα κλιματικά μοντέλα, όμως οι επιστήμονες βελτιώνουν συνεχώς τα πολύπλοκα μοντέλα διάδοσης της ακτινοβολίας επιτυγχάνοντας ολοένα και πιο ρεαλιστικά σενάρια των καιρικών συνθηκών του μέλλοντος υπό συνθήκες έντονης κλιματικής αλλαγής.

Πηγή: Nature Geoscience

Atmospheric Chemistry and Physics

Froyd, K.D., Yu, P., Schill, G.P. et al. Dominant role of mineral dust in cirrus cloud formation revealed by global-scale measurements. Nat. Geosci. 15, 177–183 (2022). https://doi.org/10.1038/s41561-022-00901-w

Schneider, J., Höhler, K., Wagner, R., Saathoff, H., Schnaiter, M., Schorr, T., Steinke, I., Benz, S., Baumgartner, M., Rolf, C., Krämer, M., Leisner, T., and Möhler, O.: High homogeneous freezing onsets of sulfuric acid aerosol at cirrus temperatures, Atmos. Chem. Phys., 21, 14403–14425, https://doi.org/10.5194/acp-21-14403-2021, 2021.