Τάσεις στον κίνδυνο χαλαζιού στην Ευρώπη

Τα τελευταία χρόνια, παρατηρούμε ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει όχι μόνο τη θερμοκρασία και τις βροχοπτώσεις, αλλά και τη συχνότητα και ένταση των χαλαζοπτώσεων στην Ευρώπη — ένα ζήτημα που απασχολεί το ευρύ κοινό, δημόσιους φορείς και κυρίως τις ασφαλιστικές εταιρείες.

Οι άμεσες μετρήσεις χαλαζιού είναι περιορισμένες, επομένως οι ερευνητές βασίζονται σε δείκτες — όπως η δραστηριότητα κεραυνών ή οι περιβαλλοντικές συνθήκες των καταιγίδων — για να αντλήσουν τάσεις. Από αυτές τις ενδείξεις φαίνεται ότι, ενώ οι χαλαζοπτώσεις με χαλάζι μικρών διαστάσεων μπορεί να γίνουν λιγότερο συχνές λόγω μεγαλύτερης τήξης, οι χαλαζοπτώσεις με μεγάλο χαλάζι ενδέχεται να αυξηθούν στο άμεσο μέλλον, εξαιτίας ισχυρότερων ανοδικών ρευμάτων στην ατμόσφαιρα και αυξημένης ποσότητας υγρασίας.

Δεύτερον, τα υψηλής ανάλυσης κλιματικά μοντέλα — που “επιτρέπουν” τη μοντελοποίηση καταιγίδων — προβλέπουν πιο ισχυρές καταιγίδες με δυνατότητα παραγωγής μεγαλύτερου χαλαζιού, αν και οι τάσεις διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή. Τρίτον, οι περιοχές που ήδη είναι επιρρεπείς σε χαλάζι — όπως η Βόρεια Ιταλία, η Αυστρία και τμήματα της Ελβετίας — φαίνεται πως θα αντιμετωπίσουν τη μεγαλύτερη αύξηση κινδύνου.

Τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις του κινδύνου χαλαζιού. Τάση (α) στις παρατηρούμενες ημέρες κεραυνών την περίοδο 2001–2021 σύμφωνα με Augenstein et al. (2024), (β) στις ώρες χαλαζιού (>2 cm) βάσει ατμοσφαιρικών συνθηκών από το 1950–2021 σύμφωνα με Battaglioli et al. (2023), και (γ) στις ημέρες χαλαζιού (>1,25 cm) σύμφωνα με προσομοιώσεις καταιγίδων υψηλής ανάλυσης από Thurnherr et al. (2025). Όλες οι τάσεις εκφράζονται ανά δεκαετία και αντιστοιχούν σε μέσους όρους για κάθε περίοδο ανάλυσης.

Πηγές:
Augenstein, M., et al. Influence of the North Atlantic Oscillation on annual spatio-temporal lightning clusters in western and central Europe. EGUsphere (2024).

Battaglioli, F., et al. Modeled Multidecadal Trends of Lightning and (Very) Large Hail in Europe and NorthAmerica (1950–2021). J. Appl. Meteor. Climatol., 62, 1627–1653. (2023).

Thurnherr, I., et al. The effect of 3°C global warming on hail over Europe. Authorea (2025)