Βαθιά ανησυχία για την επισιτιστική ασφάλεια στην Ανατολική Αφρική

Οι βροχοπτώσεις παραμένουν μειωμένες στην Ανατολική Αφρική για τέσσερις συνεχόμενες εποχές βροχοπτώσεων, κάτι που δεν έχει συμβεί στα τελευταία 40 χρόνια. Επιστήμονες και αρμόδιες υπηρεσίες προειδοποιούν για ένα άνευ προηγουμένου αυξημένο επίπεδο επισιτιστικής ανασφάλειας το 2022 για την Αιθιοπία, την Κένυα και τη Σομαλία. Με τις προβλέψεις να υποδηλώνουν ότι η επόμενη περίοδος βροχοπτώσεων θα είναι επίσης πενιχρή, οι ειδικοί στο κλίμα και τη γεωργία συμβουλεύουν τις κυβερνήσεις και τις υπηρεσίες αρωγής και πρόνοιας για σημαντικές ανάγκες επισιτιστικής βοήθειας.

Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση από τη διεθνή Ομάδα Εργασίας για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τη Διατροφή (Food Security and Nutrition Working Group), η χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 70 ετών έχει αφήσει περισσότερους από 16 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο το Κέρας της Αφρικής να αντιμετωπίζουν σημαντική έλλειψη πόσιμου νερού. Οι αποδόσεις των βασικών καλλιεργειών μειώνονται για τρίτη συνεχή χρονιά, η παραγωγή γάλακτος μειώνεται και περισσότερα από 9 εκατομμύρια ζώα έχουν πεθάνει ή θανατωθεί λόγω έλλειψης νερού και απουσίας κατάλληλης κτηνοτροφικής γης. Ταυτόχρονα, οι περιφερειακές συγκρούσεις, ο COVID-19, οι ακρίδες και ο πόλεμος της Ουκρανίας έχουν προκαλέσει εκρήξεις τιμών και ελλείψεις σε βασικά προϊόντα. Εκτιμάται ότι 18-21 εκατομμύρια άνθρωποι «αντιμετωπίζουν υψηλά επίπεδα οξείας επισιτιστικής ανασφάλειας» στην Αιθιοπία, την Κένυα και τη Σομαλία, σημείωσε η ομάδα εργασίας.

Ο χάρτης δείχνει τις βροχοπτώσεις τον Μάρτιο, τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2022 σε σύγκριση με τη μακροπρόθεσμη μέση συσσωρευμένη συγκέντρωση βροχής. Οι περιοχές με σκούρο καφέ ήταν πολύ χαμηλότερες από τη μέση βροχόπτωση για την εποχή του έτους, με πολλές περιοχές να βρίσκονται σε επίπεδα χαμηλότερα από 50 % των κανονικών τιμών.

Το Κέρας της Αφρικής είναι ιδιαίτερα επιρρεπές στην ξηρασία, επομένως οι σχετικές ερευνητικές ομάδες γεωργίας και κλίματος έχουν επενδύσει σημαντικό χρόνο έρευνας στην προσπάθεια πρόβλεψης των βροχοπτώσεων στην περιοχή. Οι επιστήμονες που μελετούν τις κλιματικές και καιρικές τηλεσυνδέσεις σημειώνουν ότι η προκαλούμενη από τον άνθρωπο υπερθέρμανση του κλίματος στον δυτικό Ειρηνικό και ένα πιθανό τρίτο έτος των συνθηκών La Niña συμβάλλουν στην τρέχουσα ξηρασία. Η ψύξη La Niña στον ανατολικό τροπικό Ειρηνικό και η θέρμανση του δυτικού Ειρηνικού διαταράσσουν τα καιρικά πρότυπα σε όλο τον κόσμο.

Τα βίντεο δείχνουν παρατηρήσεις και προβλέψεις υγρασίας του εδάφους για το ανώτερο επιφανεικό στρώμα και για το ριζικό στρώμα, αντίστοιχα. Τα κόκκινα χρώματα απεικονίζουν περιοχές όπου η υγρασία του εδάφους ήταν κάτω από το μέσο όρο για την ημέρα, ενώ τα μπλε απεικονίζουν περιοχές που ήταν πάνω από το μέσο όρο. Στην αρχή απεικονίζεται η υγρασία του εδάφους από τον Αύγουστο του 2020 έως τον Ιούνιο του 2022. Στο τέλος παρατίθενται οι προβλέψεις για το διάστημα Ιουλίου- Δεκεμβρίου 2022, συμπεριλαμβανομένης της επόμενης περιόδου βροχών.

Οι νεοφυτεμένοι σπόροι και τα νεαρά σπορόφυτα εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την υγρασία στην επιφάνεια (0 έως 6 εκατοστά). Η υγρασία της ζώνης των ριζών (μέχρι 1 μέτρο) είναι κρίσιμη για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη των καλλιεργειών.

Τα διαδοχικά ελλείμματα βροχοπτώσεων στην ανατολική Αφρική από το 2020 είχαν σωρευτικό αποτέλεσμα: μικρότερες συγκομιδές και ελλείψεις χορτονομής. εξαντλημένα αποθέματα νερού για ανθρώπους και ζώα· και εξασθενημένα και εξαντλημένα κοπάδια ζώων. Ενώ μειώνει τις πηγές τροφής και νερού, η ξηρασία δυσκολεύει επίσης τους πολίτες να κερδίζουν τα προς το ζην από τις καλλιέργειες και τα κοπάδια τους. Επιπλέον, η περιοχή δεν έχει ανακάμψει πλήρως από τις απώλειες της ξηρασίας την περίοδο 2016–17.

*Τα τρέχοντα επίπεδα επισιτιστικής ανασφάλειας για την Αιθιοπία, την Κένυα και τη Σομαλία* (Πηγή: FEWS NET)

Μια ακόμη πενιχρή περίοδος βροχών στα τέλη του 2022, θα μπορούσε να ωθήσει την περιοχή πιο κοντά στην καταστροφή. Σύμφωνα με την Ομάδα Εργασίας Επισιτιστικής Ασφάλειας και Διατροφής, περισσότερα από 560.000 παιδιά υποβλήθηκαν σε θεραπεία για σοβαρό υποσιτισμό μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουνίου 2022. Εάν οι βροχοπτώσεις συνεχίσουν να μειώνονται, 23 έως 26 εκατομμύρια άνθρωποι θα αντιμετωπίσουν υψηλά επίπεδα οξείας επισιτιστικής ανασφάλειας έως τον Φεβρουάριο του 2023 και 6,5 εκατομμύρια παιδιά προβλέπεται να υποφέρουν από οξύ υποσιτισμό.

Πηγή: NASA Earth Observatory