H ανάδευση του φυτοπλαγκτού στη Μαύρη Θάλασσα ορατή από το διάστημα

Εντυπωσιακές εικόνες κατέγραψε ο δορυφόρος Sentinel3 στις 30 Μαΐου 2022 πάνω από την Μαύρη Θάλασσα, κοντά στα σύνορα Τουρκίας – Γεωργίας. Πολλές αποχρώσεις του γαλάζιου χρώματος στο σημείο εκείνο, λόγω της ανοιξιάτικης άνθισης φυτοπλαγκτού στο νοτιοανατολικό άκρο της Μαύρης Θάλασσας, κοντά στα παράλια της Τραπεζούντας και της Ριζούντας.

Εικόνα 1. Δορυφορική εικόνα της Μαύρης Θάλασσας στις 30/05/2022 από το δορυφόρο Sentinel3. Με αποχρώσεις του γαλάζιου διακρίνεται η άνθιση του φυτοπλαγκτού.

Το φυτοπλαγκτόν αναπτύσσεται συνεχώς και όταν οι συνθήκες είναι κατάλληλες, η ανάπτυξη αυτών των μικροσκοπικών κυττάρων δύναται να είναι ορατή από το διάστημα για μέρες έως εβδομάδες.

Το φυτοπλαγκτόν είναι μικροσκοπικοί οργανισμοί που ζουν σε υγρά περιβάλλοντα, τόσο αλμυρά όσο και σε γλυκά νερά. Συναντάμε φυτοπλαγκτόν που αποτελείται από βακτήρια και φυτοπλαγκτόν που αποτελείται από πρώτιστα (μονοκύτταροι ευκαρυωτικοί οργανισμοί – αγγλικά protists). Στην πλειοψηφία του το φυτοπλαγκτόν αποτελείται από μονοκύτταρους οργανισμούς. Όπως όλα τα φυτά, έτσι και το φυτοπλαγκτόν έχει χλωροφύλλη για να συλλαμβάνει το ηλιακό φως και να το χρησιμοποιεί στη φωτοσύνθεση για την παραγωγή χημικής ενέργειας.

Επίσης, πολύ σημαντικό στοιχείο για τη φύση και το περιβάλλον είναι πως το φυτοπλαγκτόν καταναλώνει διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και απελευθερώνει οξυγόνο στην ατμόσφαιρα.

Εικόνα 2. Αποκλίσεις της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας (SST) στη Μαύρη Θάλασσα στις 01/06/2022. Πηγή δεδομένων: Copernicus.

Στον παραπάνω χάρτη (Εικόνα 2) παρουσιάζεται η απόκλιση της θερμοκρασίας της επιφάνειας της Μαύρης Θάλασσας την 1 Ιουνίου 2022 από μετρήσεις δορυφόρων. Η κλιματολογική περίοδος αναφοράς είναι τα έτη 1982-2011, ενώ τα δεδομένα ελήφθησαν από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Copernicus.

Παρατηρούμε πως στην περιοχή όπου αναπτύχθηκε το φυτοπλαγκτόν, σημειώνονται αρνητικές αποκλίσεις της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας. Η άνθιση του φυτοπλαγκτού πιθανότατα άντλησε ορισμένα θρεπτικά συστατικά από τα ποτάμια των Ποντιακών Άλπεων και άλλες παράκτιες λεκάνες απορροής που καταλήγουν σε εκείνο το σημείο της Μαύρης Θάλασσας, οι οποίες έρεαν άφθονα με πλούσιες σε ιζήματα εαρινής απορροής και περίσσεια γλυκού νερού από τις πρόσφατες καταιγίδες καθώς και από την τήξη του χιονιού. Τα αγροκτήματα, οι μονάδες επεξεργασίας λυμάτων, οι αστικές και προαστιακές περιοχές και άλλες πηγές συμβάλλουν σε θρεπτικά συστατικά που μπορούν να ενθαρρύνουν την ανθοφορία σε λίμνες, όρμους και παράκτια ύδατα.

Πηγές: Copernicus, polarpedia.