Ο θάνατος μιας λίμνης

Η λίμνη Tuz ήταν κάποτε η δεύτερη μεγαλύτερη λίμνη στην Τουρκία. Τώρα, η λίμνη έχει σχεδόν εξαφανιστεί. Μια πρόσφατη εικόνα  στις 9 Αυγούστου 2021, από τον δορυφόρο  Landsat 8, παρουσιάζει την κατάσταση της λίμνης, το νερό φαίνεται σκούρο μπλε, το αλάτι με  γαλαζοπράσινο και τα έλη με καφέ χρώμα.

Η λίμνη Tuz είναι μια αλμυρή λίμνη (Tuz στα τουρκικά σημαίνει «αλάτι») που βρίσκεται στο οροπέδιο της Κεντρικής Ανατολίας, περίπου 150 χιλιόμετρα νότια-νοτιοανατολικά της Άγκυρας. Τροφοδοτείται από υπόγεια ύδατα που πηγάζουν από τα βουνά του Βόρειου Ταύρου και διέρχονται από την πεδιάδα Konya και το οροπέδιο Obruk. Άλλες πηγές νερού της λίμνης περιλαμβάνουν δύο μεγάλα ρέματα.

Το νερό εδώ γίνεται όλο και πιο σπάνιο. Η λεκάνη της Μεσογείου, που περιλαμβάνει και την Τουρκία, έχει ήδη δει πιο συχνές και έντονες ξηρασίες. Επιπλέον, η λεκάνη της Μεσογείου θεωρείται hotspot της κλιματικής αλλαγής, καθώς έχει θερμανθεί περισσότερο από την προβιομηχανική περίοδο σε σύγκριση με τον παγκόσμιο μέσο όρο (1.5°C έναντι 1.1°C).

Τούρκοι επιστήμονες αποφάσισαν να εξετάσουν πώς έχει αλλάξει η λίμνη Tuz τις τελευταίες δεκαετίες και σε ποιο βαθμό οι αλλαγές έχουν επηρεαστεί από κλιματολογικές συνθήκες όπως η ξηρασία. Για το λόγο αυτό, ξεκίνησαν ταξινομώντας τους διάφορους τύπους επιφανειών της λίμνης – νερό, αλάτι και βάλτο/έλη – χρησιμοποιώντας εικόνες που αποκτήθηκαν κάθε Αύγουστο από το 1985 ως το 2016 από τους δορυφόρους Landsat.

Δορυφορικές εικόνες (Landsat 8) όπου παρουσιάζεται η κατάσταση της λίμνης από το 1988 ως το 2020 (με χρονικό βήμα 4 ετών). Το νερό φαίνεται με σκούρο μπλε, το αλάτι με μπεζ και τα έλη με πράσινο χρώμα.

 

Η μελέτη των εικόνων αποκάλυψε δύο διακριτές περιόδους. Πριν από το 2000, η ​​λίμνη Tuz γενικά περιείχε αρκετό νερό τον Αύγουστο ώστε η λίμνη να θεωρείται μόνιμη. Από το 1985 έως το 2000, το νερό κάλυπτε περισσότερο από το 20 % της λίμνης (με βάση την τρέχουσα ακτογραμμή) όλα τα χρόνια εκτός από το 1992 και το 1994. Στο μέγιστο, κατά τη διάρκεια των υγρών ετών του 1988 και του 1996, το νερό κάλυπτε το 93 % και το 58 % τη λίμνης, αντίστοιχα. Ακόμη και σε συνθήκες ξηρασίας το 1992, το νερό κατάφερε ακόμα να καλύψει το 16 % της λίμνης.

Μετά το έτος 2000, υπήρξε μια ευδιάκριτη αλλαγή. Μεταξύ 2001 και 2016, το νερό κάλυπτε λιγότερο από το 20 % της λίμνης κάθε Αύγουστο (εκτός από το 2015), καθώς οι ξηρασίες έγιναν πιο συχνές και έντονες. Το 2008 και το 2016, η λίμνη στέγνωσε. Τον Ιούλιο του 2021 δεν υπήρχε σχεδόν καθόλου νερό.

Οι επιστήμονες σημειώνουν ότι η αλλαγή μετά το 2000 συνέπεσε με την υπερβολική χρήση των υπόγειων υδάτων και των επιφανειακών υδάτινων πόρων που τροφοδοτούν τη λίμνη. Για παράδειγμα, ορισμένα ρέματα εξετράπησαν για την άρδευση της γεωργίας και μερικά φράχθηκαν για να καλύψουν τις ανάγκες σε νερό των γύρω επαρχιών. Καθώς τα επιφανειακά νερά μειώνονταν κατά τη διάρκεια της έντονης ξηρασίας, οι άνθρωποι στράφηκαν στα υπόγεια ύδατα που τροφοδοτούσαν ιστορικά τις πηγές.

Σύμφωνα με τους τούρκους επιστήμονες: «Το μέλλον είναι αρκετά αβέβαιο για τη λίμνη». Με τις συνθήκες ξηρασίας που αναμένονται, η λίμνη δεν αναμένεται να φτάσει ποτέ στην έκταση που είχε το 1998.

https://earthobservatory.nasa.gov/images/149211/disappearing-lake-tuz