Τα νέφη παίζουν διπλό ρόλο στη ρύθμιση της θερμοκρασίας της Γης. Μπορούν να λειτουργήσουν και ως «ασπίδα», αντανακλώντας την εισερχόμενη ηλιακή ακτινοβολία πίσω στο διάστημα αλλά και ως μια «κουβέρτα», κρατώντας τη θερμότητα εντός της τροπόσφαιρας. Πάνω από τους ωκεανούς, τα χαμηλά στρατόμορφα νέφη εν γένει ψύχουν την ατμόσφαιρα, επειδή είναι πιο αποτελεσματικά στην ανάκλαση του ηλιακού φωτός παρά στην παγίδευση της θερμότητα των κατώτερων στρωμάτων της τροπόσφαιρας. Όταν τα πλοία εκπέμπουν αερολύματα μέσω των καυσαερίων τους (μικροσκοπικά σωματίδια διοξειδίου του θείου και άνθρακα) προκαλούν αλλαγές στα νέφη από πάνω τους. Η τοπική αυτή επίδραση έχει επιπτώσεις στο παγκόσμιο κλίμα.
Στις 22 Φεβρουαρίου 2024, ο Δρ. Νίκος Μπένας και ο Δρ. Jan Fokke Meirink του Royal Netherlands Meteorological Institute σε συνεργασία με τον ο Δρ. Rob Roebeling της EUMETSAT δημοσίευσαν μια μελέτη που διερευνά τον αντίκτυπο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης πάνω από τις ναυτιλιακές οδούς στα νέφη.
Στη μελέτη διερευνάται η δυνατότητα χρήσης των δορυφορικών παρατηρήσεων στην ανίχνευση αλλαγών στις ιδιότητες των νεφών ως αποτέλεσμα της ρύπανσης από τη ναυτιλία. Επίσης αξιολογείται η επίδραση των νέων κανονισμών για τον περιορισμό της περιεκτικότητας των καυσίμων σε θείο του μαζούτ (επιβλήθηκαν από τον International Maritime Organization (IMO) στο αρχές του 2020) στα χαρακτηριστικά των νεφών.
Οι εκπομπές διοξειδίου του θείου πάνω από τις διεθνείς ναυτιλιακές οδούς το 2010
Αναλύθηκαν δορυφορικά δεδομένα από το 2004 έως το 2022 για μία περιοχή πλάτους 700 χιλιομέτρων στα ανοιχτά της δυτικής ακτής της Νότιας Αφρικής από το οποίο διέρχεται μια ναυτιλιακή οδός. Διαπιστώθηκε ότι ο αριθμός των σταγονιδίων των νεφών ήταν υψηλότερος κοντά στη ναυτιλιακή οδό και μειώνεται όσο απομακρυνόμαστε από αυτή. Παρατήρησαν επίσης ότι το μέγεθος των σταγονιδίων ήταν μικρότερο κοντά στην οδό και αυξανόταν με την απόσταση.
«Για να σχηματιστούν σταγονίδια σύννεφων, πρέπει να υπάρχουν κατάλληλα σωματίδια για να συμπυκνωθούν επάνω τους οι υδρατμοί και ο μολυσμένος αέρας έχει μεγαλύτερο αριθμό από τέτοια σωματίδια», είπε ο Roebeling. «Επειδή η ποσότητα υδρατμών μέσα σε κάθε νέφος είναι συγκεκριμένη, το διαθέσιμο ύδωρ κατανέμεται σε περισσότερα σωματίδια. Έτσι, σε μολυσμένες περιοχές τα νέφη περιέχουν περισσότερα αλλά μικρότερα σταγονίδια. Η δουλειά μας επιβεβαιώνει το γνωστό αυτό φαινόμενο.»
Συγκρίνοντας αρχεία δεδομένων για την ίδια περιοχή πριν και μετά την εφαρμογή του κανονισμού IMO, προκύπτει ότι ο κανονισμός μείωσε σημαντικά τις επιπτώσεις της ρύπανσης στα νέφη.
«Είναι πολύ νωρίς για να ποσοτικοποιηθούν οι επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στο κλίμα της Γης οι αλλαγές στα χαμηλά νέφη», δήλωσε ο Roebeling. «Ωστόσο, βλέπουμε ξεκάθαρα ότι τα σύννεφα πάνω από τις ναυτιλιακές οδούς είναι διαφορετικά από εκείνα πάνω από κοντινές μη μολυσμένες περιοχές και ότι τα νέφη στην περιοχή που ερευνήσαμε έγιναν πιο διαφανή από τότε που εισήχθησαν οι νέοι κανονισμοί του ΙΜΟ».
Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ: Tracking the impact of shipping pollution on Earth’s climate
ΠΗΓΗ ΑΡΘΡΟΥ: Satellites detect effect of shipping pollution on clouds
