Η επερχόμενη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα (COP30), που θα πραγματοποιηθεί στο Μπελέμ της Βραζιλίας από τις 10 έως τις 21 Νοεμβρίου 2025, διαφέρει από κάθε προηγούμενη. Πρόκειται για μια COP ριζοσπαστικών ιδεών και έντονων αντιφάσεων, που θα καθορίσουν την πορεία του πλανήτη τις επόμενες δεκαετίες. Αν η COP29 χαρακτηρίστηκε ως «finance COP», ο Πρόεδρος André Corrêa do Lago πιέζει ώστε η COP30 να είναι η «implementation COP» επικεντρωμένη στην υλοποίηση υφιστάμενων πρωτοβουλιών αντί της ανακοίνωσης νέων.
Θα είναι η πρώτη COP που θα πραγματοποιηθεί στο μεγαλύτερο τροπικό δάσος του κόσμου, σύμβολο τόσο ευπάθειας όσο και ανθεκτικότητας. Η τοποθεσία έχει ως στόχο να αναδείξει ζητήματα όπως η αποψίλωση και η προστασία των δασών, η απώλεια βιοποικιλότητας και οι αυτόχθονες πληθυσμοί.
Στην εναρκτήρια συνεδρίαση στις 6 και 7 Νοεμβρίου, αρχηγοί κρατών, κυβερνήσεων και διεθνών οργανισμών συζήτησαν για τις προκλήσεις και τις δεσμεύσεις της εποχής: την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, τη δίκαιη ενεργειακή μετάβαση και τη διατήρηση των δασών και της βιοποικιλότητας. Οι θεματικές συνεδριάσεις επικεντρώθηκαν στα δάση, τους ωκεανούς, την ενέργεια και τη χρηματοδότηση.
Ανάμεσα στις νέες πρωτοβουλίες ξεχώρισε η πρόταση για τη δημιουργία του Ταμείου “Tropical Forests Forever Fund”, με κεφάλαια που προορίζονται για τη διατήρηση των τροπικών δασών και την ενίσχυση βιώσιμων πρακτικών.
Η απουσία των ΗΠΑ, της Κίνας και της Ινδίας από τη φετινή COP, καθώς και η δεύτερη αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από τη Συμφωνία του Παρισιού, σηματοδότησαν ένα κενό ηγεσίας. Ωστόσο, δράσεις σε επίπεδο πολιτειών, πόλεων και οργανισμών στις ΗΠΑ δείχνουν ότι η κλιματική προσπάθεια δεν έχει εγκαταλειφθεί, αλλά ανασυντάσσεται σε διαφορετικά επίπεδα.
Η COP30 θεωρείται η πιο κρίσιμη διάσκεψη μετά τη Συμφωνία του Παρισιού, καθώς τα κράτη καλούνται να ανανεώσουν τη δέσμευσή τους για τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, χωρίς αποκλεισμούς και ανισότητες, τη δίκαιη ενεργειακή μετάβαση και προστασία της φύσης.
Κεντρικά Θέματα:
- Τριπλασιασμός των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και σταδιακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα (ενώ η Ελλάδα ανακοίνωσε στις 06 Νοεμβρίου 2025 ότι θα ξεκινήσει γεωτρήσεις για ορυκτά καύσιμα στη Μεσόγειο Θάλασσα ξεκινώντας από τα ανοιχτά της Κέρκυρας).
- Μείωση των εκπομπών μεθανίου και τερματισμός της αποψίλωσης
- Νέα χρηματοδοτικά εργαλεία για τη στήριξη των χωρών του Νότου και των ευάλωτων κοινοτήτων
Παρά τη φιλοδοξία του Προέδρου Λούλα ντα Σίλβα να αναδείξει τη Βραζιλία σε ηγετική δύναμη της πράσινης μετάβασης, η χώρα βρίσκεται στο επίκεντρο κριτικής για αντικρουόμενες πολιτικές: μείωση της αποψίλωσης αφενός, αλλά και έγκριση νέων γεωτρήσεων στον Αμαζόνιο αφετέρου. Κάτι που αντικατοπτρίζει το παγκόσμιο δίλημμα των αναπτυσσόμενων χωρών, μεταξύ οικονομικής πίεσης και περιβαλλοντικής ευθύνης.
Το Ταμείο Tropical Forest Forever Facility (TFFF) είναι ίσως η πιο καινοτόμος πρόταση της φετινής συνόδου: ένας υβριδικός μηχανισμός που θα αποζημιώνει 74 αναπτυσσόμενες χώρες για τη διατήρηση των δασών τους, συγκεντρώνοντας έως και 125 δισ. δολάρια μέσω συνδυασμού δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων. Όμως, η αναπάντεχη και απροσδόκητη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από τις συζητήσεις για το TFFF έχει προκαλέσει απογοήτευση στους διοργανωτές του συνεδρίου στη Βραζιλία.
Η COP30 διαμορφώνεται ως μια διάσκεψη αντιθέσεων: ανάμεσα στην ανανέωση της διεθνούς συνεργασίας και της ρήξης με παλαιότερες πολιτικές συναίνεσεις. Με νέους παίκτες στο προσκήνιο και νέες μορφές χρηματοδότησης στο τραπέζι, το ερώτημα παραμένει ανοιχτό:
Θα αποτελέσει το Μπελέμ το σημείο καμπής που απαιτεί η ιστορία σε έναν πλανήτη που εξακολουθεί να θερμαίνεται;
Στο Climatebook θα παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις γύρω από τη διάσκεψη της COP30 και τις διεθνείς διαπραγματεύσεις για το κλίμα, μεταφέροντάς σας έγκυρη ενημέρωση και αναλύσεις για όσα διαμορφώνουν την επόμενη ημέρα της κλιματικής πολιτικής. Μείνετε συντονισμένοι.
Άρθρα
Harvey, F. (2025, 5 Νοεμβρίου). UK opts out of flagship fund to protect Amazon and other threatened tropical forests.Ανακτήθηκε από The Guardian)
Marcolin, L. C. (2025, 22 Οκτωβρίου). COP30 in Belém: Expectations and the Power of Youth Participation. Global Center on Adaptation. Ανακτήθηκε από Global Center on Adaptation
Redmond-King, G. (2025, 15 Σεπτεμβρίου). COP30, Belém – what to expect. Energy & Climate Intelligence Unit. Ανακτήθηκε από: Energy & Climate Intelligence Unit
Hess, L. (2025, 21 Οκτωβρίου). What should we expect at COP30? ThinkLandscape. Ανακτήθηκε από: ThinkLandscape
Stallard, E., & McGrath, M. (2025, Νοέμβριος). COP30: World leaders take aim at Trump for climate inaction. BBC News. Ανακτήθηκε από: BBC News
Debre, I., & Savarese, M. (2025, 6 Νοεμβρίου). In the shadow of U.S. withdrawal, leaders urge action at COP30 UN climate summit in Brazil. CBC News. Ανακτήθηκε από: CBC News
Souto, M. (2025, 13 Οκτωβρίου). Preparatory Negotiations for COP30 Begin with a Focus on Implementing Climate Agreements and Strengthening Multilateralism. COP30 Brasil. Ανακτήθηκε από: COP30 Brasil
GIZ – Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit. (2025, 13 Οκτωβρίου). UN Climate Change Conference 2025: COP30 in Belém at a glance. GIZ. Ανακτήθηκε από: GIZ
Δελτία Τύπου / Επίσημες Ανακοινώσεις
COP30 Brasil. (2025, 6 Νοεμβρίου). Over USD 5.5 billion Announced for Tropical Forest Forever Facility as 53 Countries Endorse the Historic TFFF Launch Declaration. COP30 Brasil. Ανακτήθηκε από: COP30 Brasil https://tfff.earth/about-tfff/
